Վիքիբառարան

գլուխ

Հայերեն

վանկեր՝ գ(ը)•լուխ 

Ստուգաբանություն խմբագրել

Բնիկ հնդեվրոպական՝ * ghōlu-kho- «գլուխ» արմատից. հմմտ. լիտվերեն galvá, հին սլավոներեն glava «գլուխ» (հայ-բալթիկ-սլավոնական զուգաբանություն)։

Գոյական

  1. մարդու մարմնի վերին, իսկ կենդանիների՝ վերին կամ առաջնային մասը, որ պարունակում է ուղեղը
  2. գլխի սկավառակը, կառափ, գանգ
  3. խելք, բանականություն (փխբ․)
  4. ուշք, ուշադրություն (փխբ․)
  5. մեծ խելքի տեր մարդ (փխբ․)
  6. առարկայի վերին մասը, ծայր, կատար, գագաթ ◆ Ծառի՝ լեռան գլուխ։
  7. ընդհանրապես՝ ծայրը (սկիզբ կամ վերջ) ◆ Շաբաթվա՝ տարվա գլուխ։ ◆ Առվի գլուխ։
  8. առարկայի գնդաձև կամ շրջանաձև, տափակ կամ հաստ վերջավորություն, գլխիկ ◆ Բևեռի՝ սեպի՝ պտուտակի գլուխ։
  9. զանգվածային սննդամթերքի ամբողջական կտոր, գունդ ◆ Շաքարի՝ պանրի գլուխ։
  10. անասունների համարքի՝ հաշվելու միավոր, հատ ◆ Հարյուր գլուխ ոչխար։
  11. գնդաձև կոճղեզ կամ պտուղ
  12. անկոթուն ծաղիկների բույլ, գնդածաղիկ (բսբ․)
  13. գրքի հատված, բաժին
  14. որևէ բանի վերևը, վերևի մասը, տարածությունը ◆ Առվի գլխին կանգնել է ու ջրին է նայում։ ◆ Էջի գլուխը զարդարված է գեղեցիկ նկարներով։
  15. շարասյան առաջին շարքերը, առջևի մասը
  16. ղեկավար, գլխավոր, պետ, առաջնորդ
  17. անգամ
  18. գլխի մազեր (փխնն․)
  19. սենյակի՝ սեղանի վերին մասը
  20. տրական հոլով՝ գլխին- գործածվում է որպես կապական բառ՝ մի բանի վերևը, վրա նշանակությամբ ◆ Խփեմ վրանս օձ-կարիճների բների գլխին։ (Ավետիք Իսահակյան)
  21. դրամագլուխ (հնց․)
Հոմանիշներ խմբագրել
  1. գանգ, կառափ, սկավառակ
  2. ուղղաբույն (հզվդ․)
  3. իմաստարան, վերնատուն (փխբ․)
  4. գլխի ձեղուն, կարկաճ (արևմտհ․)
  5. կարկաժ, կաժ, կոտ, կոկո, կոկոշ, կոճո, կուճի, խոխ (բրբ․)
  6. միտք, խելք, գիտակցություն
  7. գագաթ, կատար, սար, արտևան
  8. ծայր
  9. պարագլուխ, առաջնորդ, ղեկավար, գլխավոր, պետ
  10. առաջամաս, գլխամաս, առաջակողմ
  11. հատ
  12. սկիզբ
  13. մաս
  14. դրվագ, հատված
  15. պույր (ձիու)
Արտահայտություններ խմբագրել

Ածական

Աղբյուրներ խմբագրել


 
 Վիքիպեդիայում հոդված կա հետևյալ թեմայով՝ Գլուխ:
Ստացված է «https://hy.wiktionary.org/w/index.php?title=գլուխ&oldid=1775657» էջից