վայրկյան
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [vɑjɾkˈjɑn]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ վայրկեան
վանկեր՝ վայր•կյան
Ստուգաբանություն խմբագրել
Գոյական
- ժամանակի չափի միավոր, որ հավասար է րոպեի մեկ վաթսուներորդ մասին ◆ Բանտի միջից ես ամեն րոպե, ամեն վայրկյան տեսնում եմ, թե ինչ է կատարվում Հայոց աշխարհում։ (Րաֆֆի)
- շատ կարճ միջոց, ակնթարթ ◆ Համբարձման գիշեր, էն դյութիչ գիշեր, կա հրաշալի երջանիկ վայրկյան: Հովհաննես Թումանյան ◆ Թող հիշատակն այն վայրկենի ինձ հետ մնա։ Հովհաննես Թումանյան
- (արևմտհ․) ժամանակի միավոր, որը հավասար է մեկ ժամի վաթսուներորդ մասին, րոպե ◆ Քանի մը վայրկյան ձեզի հետ տեսնվիլ կը փափաքեի։ Հակոբ Պարոնյան
- (մաթ․) հարթ անկյունների և աղեղների չափման միավոր, որ հավասար է րոպեի 1/60 մասին և նշանակում է " նշանով, որ դրվում է թվի վերջին՝ աջ անկյունում
- (աշխգր․) շրջանի աստիճանի երեք հազար վեց հարյուրերորդ կամ րոպեի մեկ վաթսուներորդ մասը, մանրերկրորդ ◆ Շրջանն ունի երեք հարյուր վաթսուն աստիճան (°), աստիճանն ունի 60 րոպե ('), րոպեն ունի վաթսուն վայրկյան ("): (Ստեփանոս Մալխասյանց)
- պահ ◆ Նրա առաջ այդ վայրկյանին բացվում էր բնության գեղանկար մի պատկեր։ (Մուրացան)
Հոմանիշներ խմբագրել
- երկվայրկյան (արևմտհ․)
- (արևմտհ․) րոպե
- ակնթարթ, պահ, պահիկ, վայրիկ (արևմտհ․)
Արտահայտություններ խմբագրել
- վայրկյան առ վայրկյան - ամեն վայրկյան ◆ Վագոնի լուսամուտների առջևով սկսեցին ետ փախչել ինչ-որ ճրագներ, վայրկյան առ վայրկյան լուսավորելով վագոնի ներսը։ (Նար-Դոս)
| Ի արտաքին հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | վայրկյան(ը) | վայրկյաններ(ը) |
| Սեռ. | վայրկյանի | վայրկյանների |
| Տր. | վայրկյանի(ն) | վայրկյանների(ն) |
| Հայց. | վայրկյան(ը) | վայրկյաններ(ը) |
| Բաց. | վայրկյանից | վայրկյաններից |
| Գործ. | վայրկյանով | վայրկյաններով |
| Ներգ. | վայրկյանում | վայրկյաններում |
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ խմբագրել
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։