«և»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) |
||
Տող 7.
{{վանկեր|և}}
==Ստուգաբանություն==
Բնիկ հնդեվրոպական՝ *epi «վրա, մոտ». հմմտ. հին հնդկերեն ápi «նաև», հունարեն επί «վրա, մոտ», լիտվերեն apiẽ «շուրջը»
{{-hy-շաղ-}}
# նախադասության բազմակի անդամները և համազոր նախադասություններն իրար միացնելու՝ կապելու համար {{օրինակ|Լևոնը և Սուրենը նստել էին պատուհանի
# գործողությունների հաջորդականությամբ իրար հետ կապված նախադասությունները միացնելու համար {{օրինակ|Նրանք ողջագուրվեցին, ապա մեքենա նստեցին և սլացան դեպի
# պատճառական-հետևանքային կամ պայմանական-հետևանքային բնույթով կապված նախադասությունները միացնելու համար {{օրինակ|Ես զեկուցման էի գնացել և չկարողացա քեզ մոտ
# հակադրություն արտահայտող նախադասություններն ու նախադասության անդամները միմյանց կապելու համար {{օրինակ|Նորից կտրեց մսի մի փեռթ, և աղավնին նորից ծանր էր}} {{Հեղինակ|ԱԻ}}
# նախադասության բազմակի անդամների թվարկման ժամանակ՝ իմաստն ուժեղացնելու համար (կարող է դրվել թվարկման վերջին անդամից առաջ, կամ էլ՝ բոլոր անդամներից առաջ՝ ուժգնության շեշտով) {{օրինակ|Տեսա մի մարդ արդեն հասուն, և՛ կենսախինդ, և՛ ամուր}} {{Հեղինակ|ԳՍ}}
# իրար միտք լրացնող նախադասությունները կամ նախադասության անդամները միավորելու համար {{օրինակ|Ես քիչ եմ ապրել և այն էլ գերի}} {{Հեղինակ|ՅԼ}}
# իմաստի սաստկացման՝ զորացման համար, որևէ հանգամանք հատկապես շեշտելու համար՝ էլ, հենց նշանակությամբ {{օրինակ|Սենյան… հրաժարվում էր այլևս գնալ ծառահատման, որի համար և… նստած էր
# թվարկումների ներառական իմաստ արտահայտելու համար՝ նաև, ևս նշանակությամբ {{օրինակ|Այնտեղ գնաց և
# (հնացած) պատմողական նախադասությունների սկզբում՝ ոճաբանական որոշակի երանգ տալու համար {{օրինակ|Եվ տեսավ նույնպես, որ սատանան գրկած Լիլիթին՝ մխրճվեց երկրի մեջ… Եվ կուրացան Ադամի աչքերը…}} {{Հեղինակ|ԱԻ}}
# (հնացած) զիջական երկրորդական նախադասությունների մեջ (առավելապես՝ անորոշ դերանունների հետ)՝ իմաստի զորացման համար՝ էլ, անգամ, նույնիսկ նշանակությամբ {{օրինակ|Ուր և դու գնաս, կհասնե քեզ իմ ծանր
# հարցական նախադասությունների սկզբում՝ հարցման իմաստը սաստկացնելու համար՝ արդյոք, սակայն նշանակությամբ {{օրինակ|Եվ քեզանից ի՞նչ էի ակնկալում արդյոք ես, և ի՞նչ էի մտածում, ի՞նչ էի
# կրկնությամբ՝ և…և, իմաստի զորացման համար՝ թե… թե, ինչպես… այնպես նշանակությամբ {{օրինակ|Ծիծեռնակը բույն էր շինում, և՛ շինում էր, և՛ երգում}}{{Հեղինակ|ՂԱ}}
# թվականների միջև ցույց է տալիս հավելում՝ գումարում՝ գումարած նշանակությամբ {{օրինակ|2 և երեք հավասար է
# կապակցում է միջանկյալ նախադասությունը բուն նախադասության ետ {{օրինակ|Բոլորը գիտեին, որ Սահակը անձնական պայքարի է ելել, որպեսզի հասնի, -և դա ինքն էլ չէր թաքցնում, -ղեկավարության
# հարցական և բացականչական նախադասությունների սկզբում՝ իմաստի սաստկացման համար {{օրինակ|Եվ ո՞վ են մարդիկ…}} {{Հեղինակ|ԱԻ}}
# բառակազմության մեջ գործածվում է կցական բարդության բաղադրչները միմյանց կապելու համար (օրինակ՝ այրևձի, եռևեփ, առևտուր ևն)
{{-hy-շաղ-}}
# {{ժղ}} ինչ-որ չասվող՝ ծածուկ բան, ինչ-որ հանգամանք {{օրինակ|Այդտեղ մի և
# {{լեզվբ}} ժամանակակից հայերենի այբուբենի երեսունյոթերորդ տառը, որ գոյացել է անցյալի հայկական գրության մեջ հաճախակի միասին գործածվող ե և ւ տառայիյին բաղադրիչների ձուլումից, և որ այժմյան գրության մեջ կարող է արտահայտել էվ (արև, բարև) (և շաղկապը) հնչյունակապակցությունները
#
| |||