աշխատանք

Հայերեն

Գոյական

վանկեր՝ աշ•խա•տանք 

  1. մտավոր ու ֆիզիկական լարում պահանջող, մարդկային նպատակադիր գործողություն
  2. գործ, զբաղմունք
  3. ծառայություն, պաշտոն
  4. իր դերը, իրեն հատուկ գործողությունը կատարելը, բանելը (մեքենաների, սարքերի և այլնի մասին)
  5. որևէ կարգի գործունեություն
  6. ստեղծագործություն, մտավոր գործունեության արդյունք (գիրք, հոդված և այլն)
  7. արհեստի, արվեստի արտադրանք
  8. ջանք, ճիգ
  9. նեղություն, չարչարանք, հոգնություն (հնց․)
  10. (տնտգ․) արտադրության գործընթացում մարդկանց կողմից կատարվող մտավոր և ֆիզիկական բոլոր ծախսումները
  11. (փիլ․) աշխատանքը նախ և առաջ մարդու ու բնության միջև կատարվող պրոցես է, որի մեջ մարդն իր սեփական գործունեությամբ միջնորդավորում, կարգավորում և վերահսկողության է ենթարկում նյութերի փոխանակությունն իր և բնության միջև
  12. (մռկ․) մարդու կողմից իրականացվող գիտակցված և նպատակաուղղված գործունեության տեսակ, որը կարող է լինել նյութական (ուղղակի ամրագրվող՝ ֆիզիկական աշխատանք) և ոչ նյութական (անուղղակի ամրագրվող՝ մտավոր) ուղղված նյութական և հոգևոր արժեքների ստեղծմանը, անհատի և հասարակության պահանջմունքների բավարարմանը
Հոմանիշներ խմբագրել
  1. գործ, զբաղմունք, պարապմունք, բան, աշխատություն, վաստակ, դատանք, ջանք, ճիգ, գործունեություն (հնց․)
  2. տե՛ս աշխատապարհակ
Արտահայտություններ խմբագրել
  1. աշխատանքի առարկա – այն ամենը, որին ուղղված է, որի վրա ծախսվում է մարդու աշխատանքը (քղտնտ․)
  2. աշխատանքի բաժանում – որևէ աշխատանքի, գործի տարբեր մասերը, բաժինները աշխատողների միջև բաժանելը
  3. աշխատանքի բնական բաժանում – աշխատանքի բաժանումը ըստ դեռի, տարիքի (տնտգ․)
  4. աշխատանքի գործիք – այն բոլոր գործիքները, որոնք մարդը բանեցնում է իր աշխատանքային գործունեության ընթացքում
  5. աշխատանքի հասարակական բաժանում – աշխատանքի այնպիսի բաժանում, որի ժամանակ համայնքները, ապա և համայնքի առանձին անդամներն զբաղվում են արտադրության տարբեր ճյուղերով, տարբերում են առաջին (խաշնարածության առանձնացումը հողագործությունից) և երրորդ (արհեստի առանձնացումը հողագործությունից) հասարակական բաժանումները
  6. աշխատանքի միջոցներ – այն բոլոր իրերը, որոնց միջոցով մարդը ներգործում է աշխատառարկայի վրա և ձևափոխում այն
  7. ազատում աշխատանքից – աշխատողի ցանկությամբ կամ գործատիրոջ կարգադրությամբ աշխատանքային հարաբերությունների դադարեցում
  8. աշխատանքի գնահատման չափանիշ
  9. աշխատանքի տեղավորում
  10. աշխատանք քաղաքացիական իշխանությունների և բնակչության հետ – ռազմավարչական միջոցառումներ, որոնք զինվորական մարմիններն ու քաղաքացիական կազմակերպությունների հետ կապերի ստորաբաժանումներն իրականացնում են քաղաքացիական վարչության ու բնակչության հետ կապերի հաստատման և ամրապնդման ուղղությամբ
  11. արձակում աշխատանքից – տե՛ս ազատում աշխատանքից
  12. զինտնտեսական աշխատանք – տարածքի, սանհանգույցի մաքրում, խոհանոցային աշխատանքներ և այլն
  13. զորացրվածների տեղավորում աշխատանքի
  14. ընթացակարգային աշխատանք – որոշ տեսակների տեխնիկայի պարբերական տեխնիկական սպասարկում, որի բովանդակությունը, ծավալը և ժամկետները սահմանվում են շահագործական փաստաթղթերով
  15. թռիչքադաշտային վերականգնողական աշխատանք
  16. կապալային աշխատանքների կազմակերպում
  17. մարտական աշխատանք – մարտական խնդիրների նախապատրաստմանն ու լուծմանը նպատակաուղղված միջոցառումների համալիր
  18. մարտական աշխատանքի ռեժիմ – մարտական պայմաններում հրամանատարի ու շտաբի աշխատանքի կազմակերպման առանձնահատկությունները
  19. նորոգումավերականգնողական աշխատանք
  20. նորոգումավերականգնողական աշխատանքների համադասող
  21. փրկարարական աշխատանք
  22. օգտակար աշխատանք

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Աշոտ Մարկոսյան, Տիգրան Դավթյան, Ամենագործածական տնտեսագիտական տերմինների բացատրական բառարան, Երևան, «Լեգալ Պլյուս», 2008 — 218 էջ։
  • Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։
  • Մ․Մ․ Ռոզենտալի, Փիլիսոփայական բառարան (Հայաստան), Երևան, 1975 — 468 էջ։
  • Մ․Մ․ Ռոզենտալի, ՄՌ կառավարման բացատրական բառարան (Կասկադ Քնսալթընս), Երևան, 2012 — 68 էջ։