անապատ
Հայերեն
Արտասանություն
ՄՀԱ: [ɑnɑˈpɑt]
վանկեր՝ ա•նա•պատ
Ստուգաբանություն
խմբագրելԻրանական փոխառություն, պահլավերեն` anāpāt, պազենդերեն` anāwādān, պարսկերեն՝ نااُناد nā ābād, «անշեն անբնակ» իմաստով, որոնք պահլավերեն՝ āpātān, պազենդերեն՝ āwādān, պարսկերեն՝ ٱباد ābād, ٱبادان ābādān` «շեն, բնակյալ» բառերի հակառակ իմաստ ունեն։ Ապատ արմատը հայերենում առանձին օգտագործվում է մի շարք հատուկ անուններում՝ Վաղարշապատ, Սարդարապատ և այլն։
Գոյական
- ընդարձակ չորային տարածություն՝ տեղումների աննշան քանակով, ջերմության շեշտակի փոփոխություններով և աղքատիկ բուսականությամբ ◆ Անապատը դեղին քղանցքըն է փռել։ (Ավետիք Իսահակյան)
- ամայի՝ ոչ շեն՝ անբնակ վայր ◆ Անապատ դառնալ։
- կործանված, ավերված, հողին հավասարեցված (բնակավայրի մասին)
- բովանդակազուրկ, դատարկ, անկենդան (բան)։ ◆ Այդ դու ես, հոգյակ, Որ ծագում ես լույս Այս խավարի մեջ անապատ կյանքիս։ Հովհաննես Հովհաննիսյան
- դատարկություն (հոգու) (փխբ․) ◆ Իրենց հոգու անապատից խուսափում են խուռներամ Հովհաննես Թումանյան
- անբնակ վայր՝ որտեղ ապրում էին ճգնավորները (հնց․) ◆ Միթե արդարև ավելի լավ չի մտնեք ժողովրդի մեջ, ծառայել նրա բարոյական ու մտավոր շահերին, քան թե ապարդյուն ճգնել անապատում։
- այդպիսի տեղում հաստատված վանք, մենաստան
- (երկրբ․) լանդշաֆտի (բնապատկերի) տեսակ, որը ձևավորվել է ցամաքային բույսերի զարգացման համար անբարենպաստ պայմաններում՝ խոնավության պակասության (չոր անապատներ), ջերմաստիճանի պակասության (սառը անապատներ)
Հոմանիշներ
խմբագրել- ավազուտ
- տափաստան, բացաստան (հզվդ․)
- միայնատուն, վանք
Արտահայտություններ
խմբագրել- անապատ դառնալ ― ամայանալ
- անապատ դարձնել ― ամայացնել
| Թարգմանություններ | |
Ածական
- կործանված, ավերված, հողին հավասարեցված (բնակավայրի մասին)
- անբովանդակ, դատարկ, անիմաստ
- զուրկ, թափուր, դատարկ (հնց․) (գրք․)
Հոմանիշներ
խմբագրել- անբնակ, ամայի, անշեն, անմարդաբնակ
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Հարությունյան Լ․ Վ․, Թանգամյան Տ․Վ, Զավարյան Է․ Լ․ և ուրիշներ, Բուսաբանական տերմինների ռուս-հայերեն բացատրական բառարան, Երևան, ««Հայբուսակ»», 2002 — 272 էջ։
- Հողմիկ Սարգսյան, Ռուզաննա Սարգսյան, Երկրաբանական տերմինների եռալեզու հանրագիտական բառարան, Երևան, «Զանգակ», 2014 — 672 էջ։