Հայերեն դարձվածք

  1. նայվածքը չշեղել, շուրջը չնայել․ շուրջին ուշադրություն չդարձնել ◆ Բերան չի բանար երբեք, աջ ու ձախն ալ չի նայիր, կը քալե առանց ամենևին իր ոտքին տեղն ալ տեսնելու։ Թլկ․ ◆ Ինքնամոռաց սկսեցինք փախչել։ Վազում ենք, աչքներս մթնած, առանց աջ ու ձախ նայելու։ Երեկոյան Երևան ◆ Աստոծ որ տա, աջ ու ձախ մտիկ չի տա։ Արամ Ղանալանյան ◆ -Ձիդ նստի՜ ու առանց ժամանակ կորցնելու, առանց աջ ու ձախ աչք թեքելու՝ էս թղթերդ ջեբդ ու կրակի նման թռի՜ Աշտարակ։ (Պերճ Պռոշյան)
  2. չթեքվել ◆ Շրջապատը, ում ինչ լինելը հաշվի չառնել։ ◆ Սերգոն զայրացավ և տեղից թռչելով վերցրեց լիքը բաժակները, և առանց աջ ու ձախ նայելու, թափեց Դարչոյի վերա։ (Մուրացան) ◆ Ան առանց աջ ու ձախ նայելու, առանց ինքզինք հավասարակշռեկու հայհոյանքներու տարափի կ՜ենթարկե իր հակառակորդները։ «Զարթոնք» ◆ -Դու կտաս, ես գիտեմ քո բնությունը․ մեկ որ բարկանաս, էլ աջ ու ձախ չես մտիկ տալ։ (Ղազարոս Աղայան) ◆ Մեզ պես մի հողագործ մարդ էր, բայց ղամշին մտրակը ձեռը կալավ թե չէ՝ էլ աջ ու ձախ էեր հարցնում։ Մաթևոս Դարբինյան ◆ - Ասում եմ մի նոր քննիչ ա եկել Թիֆլիզից, որ Վովրովների ախրին նստում ա «հոգին հանում է» առանց աջ ու ձախ թեքվելու։ (Պերճ Պռոշյան)

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։