Հայերեն դարձվածք

  1. մեկի գալը, այցելելն արգելել, մեկին չընդունել ◆ Անիրավ կինը տան դուռը (դռները) փակել էր ամուսնու հարազատների առաջ (դեմ): ◆ Չէր ուզած անորոշ ու տարտամ կասկածի մը վրա իր դուռը փակել անոր դեմ։ (Գրիգոր Զոհրապ) ◆ Պլատոնական սիրով սիրող հարևանները խցեցին ականջները, գոցեցին դռները նրա առաջ: Ն-Դ ◆ Հյուրեր չէր ընդուներ։ Անշուշտ չեմ ուզեր ըսել թե տունը եկողին դեմ դուռը կը գոցեր: Աշոտ Հովհաննիսյան ◆ - Շաշի առաջ ամեն դուռ էլ բաց ա, ես հու ջաղացի դուռը նրա առաջ կողպելու չի: Մաթևոս Դարբինյան ◆ Ո՞ւմ վրա դուռը հետ արիր, որ ինձ վա՜յ տվեց։ (Խաչատուր Աբովյան)
  2. մուտքին արգելք լինել, մուտքը խոչընդոտել ◆ Մեր երկրում իրականացվել էր հողի սեփականաշնորհումը՝ դուռն ամրորեն փակելով նախկին վարչակարգի վերադարձի առաջ: «Ազգ» ◆ Տնտեսական ճգնաժամից գազազած «լուսավոր» եվրոպացին դռները փակեց հայրենի երկրից տեղահան արված, անիրավված հայության առջև: (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Մեր արդի գեղարվեստական գրականության դռները պետք է փակել բարբառների ու բարբառայնության առջև: ԷդԱղայան ◆ Դու սրտիդ դռնակը մի գոցի / Գարնան դեմ ծփծփուն ու ծածան։ Գրաշի
  3. ինչ-որ հնարավորությունից զրկել ◆ Գնորդի առջև դուռ են փակում, սպեկուլյանտի առջև դուռ բացելու համար։ (Անահիտ Սահինյան) ◆ Կարևորը... նոր գայթակղություններու առջև դուռն ընդմիշտ փակելն է։ «Արարատ» ◆ Ուրախության դուռն իմ առաջ / Դու գոցեցիր, Աստվա՛ծ իմ։ (Ավետիք Իսահակյան)
  4. անկարեկից մնալ ◆ Ա՜խ, շա՜տ վաղուց սիրտս առա, / Ընկա մարդկանց դուռներթիկ, / Ցավիս դեղ-ճար շա՜տ խնդրվա, / Մարդիկ փակին դուռն-երթիկ: (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Բայց ի՞նչ հայր, որ... ծանր րոպեներին իր դուռը փակում է իր հարազատ, բայց անապաստան զավակների առջև: (Սովետական Հայաստան) ◆ ...Բարության ու վեհանձնության դուռը գոցելով իրենց կյանք տված ծնողներուն առջև: «Զարթոնք»

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։