բակ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [bɑk]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ բակ
Ստուգաբանություն խմբագրել
Գոյական
- շենքի առջևում և կենտրոնում բաց տեղ՝ իբրև խաղալու և հանգստի վայր ◆ Ընդարձակ բակն ընկած է տան առաջ, որ չորս լուսավոր սենյակ ունի, փեղկերով ապակած։ (Ակսել Բակունց) ◆ Բայց, նազելի՛ս, ձեր բակում, Այն լորին է դեռ ծաղկում։ (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Կանայք բակում նստած թել էին մանում։ (Ստեփանոս Մալխասյանց)
- (հնց․) փարախ, մակաղատեղի
- տան կից պարսպափակ կամ ցանկապատած բաց տեղ
- Չարմահալ՝ (հնց․) (գրք․) (փխբ․) փոքր շրջան պայծառ ծիածանի գույներից, որ երբեմն երևում է լուսատուների շուրջը ◆ Մեկը նորա ապագայի փառքն էր, որի պսակը երևում էր նրա աչքին վարդագույն շողերի բակով շրջապատված։ Լևոն Միրիջանյան ◆ Էսօր թե լուսինը բակ ըլեր․․․ ամեն բան օրը պըտի կատարվեր։ (Պերճ Պռոշյան)
- Վան՝ նավի ամբարը, որտեղ լցնում կամ դարսում են փոխադրելի ապրանքը
- լուսեղեն ծիածանային օղակ լուսատուի շուրջ
- ծծապտուկը շրջապատող մուգ կարմիր շրջանակը, լուսաբակ, ծծաբակ, պտկաբակ
- (հնց․) նախասենյակ հին ձևի տների առաջ
- փարախ, մակաղատեղի ◆ Ոչխարն ըրել եմ բակը, դեմ տվել սելի ակը։ (Ձեռագիր)
- Ղարաբաղ՝ փոս, հոր, աղբափոս
- Մեղրի՝ տան ավերակները (օգտագործում են որպես աղբանոց)
- Ագուլիս՝ արտաքնոց
Հոմանիշներ խմբագրել
- գավիթ, շրջափակ (շենքի, տան առընթեր որոշակի տարածք)
- շվաք (տան առաջ ծածկված կամ պատսպարված բաց տեղ) (ժղ․)
Արտահայտություններ խմբագրել
- բակ առնել, բռնել, կապել
- բոլորել, լրիվ շրջան կազմել, արևի և լուսնի շուրջը գունավոր շրջան կազմել ◆ Լուսինը բակ էր բռնել։ Անահիտ Սեկոյան ◆ Լուսինը բակ է կապել։ (Ձեռագիր)
- շրջապատել, շուրջը բռնել ◆ Ու հիշում եմ, թե ինչպես շուրջս կապել էին բակ՝ կանաչ խոտերը, ջրջրուկները գարնան օրերի։ (Հակոբ Հակոբյան)
- բակը քար գցել (մեկի) - տե՛ս ակնարկել, սիրահետել
- Եվդոկիա, Խարբերդ, Սեբաստիա՝ բակը ծուռ է, կովը կաթ չի տար - առնչություն չունեցող՝ անհիմն պատճառներ մեջ բերելով՝ բուն հանցանքը՝ թերությունը ծածկել՝ քողարկել
- Նոր Բայազետ՝ բակ տալ (աչքերը) - աչքերը լայն բանալ, շլել ◆ Դուռը քաշեց, ճղնախան արավ, հելավ դուս, հաշկերը բակ տվեց։ ՍԾ
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ խմբագրել
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։