Հայերեն դարձվածք

  1. մեկի վիճակը կամ գործը շատ վատ լինել ◆ «Է՜հ․․․բանս վերջացած է․․․բանտ կտանեն։ ՄԱր ◆ Նա, իհարկե, գիտեր, որ եթե երամը սարն անց կացավ՝ իր բանը վերջացած է, մենակ ո՞ւր պիտի գնա։ (Վախթանգ Անանյան) ◆ Անոնք (պիծակներն) ալ ծոծրակիս վարերն ու կռնակս կը խարանեն, ու բանս լմնցած կ'ըլլա արդեն։ (Թլկատինցի) ◆ «Մեր բանը պրծավ, երբ էս ձորերի/ Մըտերը սրանք էլ եկան սովրեցին»։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Դյունյա Ջյալյաբին ի, կտեսնա, որ չէ՝ ուր պյան պռծեր ի, համան [«իսկույն»] մազ կուտա կրակ։ Դյունյա Ջյալյաբի
  2. մահը մոտ կամ մահացած լինել ◆ «Մեր բանը վերջացած է, և մեզի կը մնա հանգիստ փակել մեր աչքերը»։ Աղպաշյան ◆ —Կիկոսին էլ ուզում էին տանեն և ևս անեն, համա մեջ ընկանք, համոզեցինք, թե չէ․․․ բանը պրծած էր։ Մաթևոս Դարբինյան ◆ —Գեշ, ու շատ ալ ցավալի, Տե՛ր, այն մեկը որուն ա՛լ լմնցած է բանը կ'ըսենք, իր ընտանիքին մեկ հատն էլ։ (Թլկատինցի) ◆ —Առաջին երեք օրը բոլորս կարծում էինք, թե բանդ պրծած է, բայց հետո բժիշկն ասաց, որ վտանգն անցնում է։ (Մկրտիչ Արմեն) ◆ Էնքան արի՝ հրացանի ծերը փորին դեմ առավ, չախմախս ձեռս գցեցի, ասի՝ էս է, բանը պրծավ։ Հովհաննես Թումանյան

Աղբյուրներ խմբագրել

  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։