բոց
Հայերեն
Արտասանություն
ՄՀԱ: [bots]
Ստուգաբանություն
խմբագրելԲնիկ հնդեվրոպական՝ * bhok-so-՝ * bhok- «բոցավառվել, վառել, այրել» արմատից. հմմտ. լատիներեն focus «օջախ, կրակարան, տաքություն, կրակ, բոց» (հայ-իտալյան զուգաբանություն)։
Գոյական
- Ռոդոսթո՝ այրվող նյութից բարձրացող հրեղեն գոյացություն
- ուժեղ ջերմ, հիվանդի ջերմություն ◆ Բոցերու մեջ է, բոցերը վերնան կոր։ (Կարապետ Գաբիկյան)
- որոշ նյութերի այրումից առաջացով լուսավոր գազ կամ շոգի
- (փխբ․) ճառագայթ կամ լուսավոր ցոլ
- սաստիկ կիրք, հույզ, զգացում
- (փխբ․) մոլեգնություն, թոհուբոհ
- (խոհր․) խոհանոցային սալօջախի և այլնի կրակի բոց
Հոմանիշներ
խմբագրել- կրակ, հուր
- հրայրք (սրտի)
- կիրք
Արտահայտություններ
խմբագրել- (հզվդ․) բոց առնել ― սկզիբ առնել, գոյանալ
- բոց անել - բոց առաջացնել
- բոց գցել, բոց տալ - թեթև կերպով վառել ◆ Թունդրին մի բոց տվուց, էլած հացը թխեց։ (Ձեռագիր)
- բոց սպիտակ - բոլորովին սպիտակ, ճեփ-ճերմակ ◆ Մին էլ տեսնեմ, մի սպիտակամորուք հալիվոր․․․ մազերը բոց սպիտակ, որ մարդի աչքեր էին ծակում, դուռը բաց արուց։ (Պերճ Պռոշյան)
- բոց ու կրակ -
- կրակոտ, եռանդուն
- սաստիկ չար (երեխայի մասին) ◆ Իմ Արմեն թոռը հո երեխա չի, բոց ու կրակ ա։
- Արաբկիր՝ բոցը երկինք ելնել - մեծ դժբախտություն լինել, նյութապես՝ տնտեսապես քայքայվել
- Ղազախ՝ բոցը կալել - կրակը բռնկել
Արտահայտություններ
խմբագրել| Թարգմանություններ | |
Ածական
- բոցեղեն, բոցնի նման, շիկագույն, շառագույն
- ջերմ, տաք (փխբ․)
- այրող, տոչորող
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։