բուք
Հայերեն
ՄՀԱ: [book]
վանկեր՝ բուք
Ստուգաբանություն
խմբագրելԲնիկ հնդեվրոպական՝ * bhu-k-՝ * bh(e)u- «փչել, ուռչել» արմատից՝ * -k- աճականով. հնչյունապես մոտ են գերմաներեն buh (< * bhu-k), հին վերին գերմաներեն Buhil «բլրակ», հին իսլանդերեն bāla «ուռուցք, խույլ, ելունդ» ձևերը, իմաստով՝ զուգահեռ * p(h)(e)u- արմատից բխող * -g աճականով ձևերը (* pu-g)՝ հին իսլանդերեն fjūk «ձյան փոթորիկ», fuk «բուք», լատվիերեն pūga «քամու պոռթկում»։
Գոյական
- Նոր Նախիջևան՝ սաստիկ քամի, որ մրրկում է տեղացող կամ նոր եկած ձյունը ◆ Երեսը բուքի պես ճերմակ էր։ (Հրաչյա Աճառյան)
- Մալաթիա՝ արտաշնչած օդ
- (փխբ․) փչոց, ուժեղ սուտ
Հոմանիշներ
խմբագրել- ձյունամրրիկ, ձյունահողմ, ձյունաբուք, բորան, բուք ու բորան
- (բրբ․) փչի մրրիկ, թիփի
Արտահայտություններ
խմբագրել- բուքը բռնել ֊ բուք սկսվել
- բքի տակ ընկնել ֊
- բքի հանդիպել
- բքախեղդ լինել
- Սեբաստիա՝ բուք գալ - բուքախառն ձյուն գալ
- բուք ու բորան -
- ձյունախառն բուք, փոթորիկ ◆ Բուք ու բորանը մեզ խեղդում էր։Ամ ◆ Թոն ու քամի, բուք ու բորան։ (Ջավախեցի)
- սաստիկ ցուրտ
Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Ֆարիդ Գրիգորյան, Ռազմագիտական տերմինների դպրոցական հայերեն-ռուսերեն թարգմանական-բացատրական բառարան (Մակմիլան-Արմենիա), Երևան, 2006 — 144 էջ։