Հայերեն

Արտասանություն

ՄՀԱ: [book]

Ստուգաբանություն խմբագրել

Բնիկ հնդեվրոպական՝ * bhu-k-՝ * bh(e)u- «փչել, ուռչել» արմատից՝ * -k- աճականով. հնչյունապես մոտ են գերմաներեն buh (< * bhu-k), հին վերին գերմաներեն Buhil «բլրակ», հին իսլանդերեն bāla «ուռուցք, խույլ, ելունդ» ձևերը, իմաստով՝ զուգահեռ * p(h)(e)u- արմատից բխող * -g աճականով ձևերը (* pu-g)՝ հին իսլանդերեն fjūk «ձյան փոթորիկ», fuk «բուք», լատվիերեն pūga «քամու պոռթկում»։

Գոյական

Նոր Նախիջևան՝ սաստիկ քամի, որ մրրկում է տեղացող կամ նոր եկած ձյունը ◆ Երեսը բուքի պես ճերմակ էր։ (Հրաչյա Աճառյան)
Մալաթիա՝ արտաշնչած օդ
(փխբ․) փչոց, ուժեղ սուտ

Հոմանիշներ խմբագրել

ձյունամրրիկ, ձյունահողմ, ձյունաբուք, բորան, բուք ու բորան
(բրբ․) փչի մրրիկ, թիփի

Արտահայտություններ խմբագրել

բուքը բռնել ֊ բուք սկսվել
բքի տակ ընկնել ֊
1. բքի հանդիպել
2. բքախեղդ լինել
Սեբաստիա՝ բուք գալ - բուքախառն ձյուն գալ
բուք ու բորան -
1. ձյունախառն բուք, փոթորիկ ◆ Բուք ու բորանը մեզ խեղդում էր։Ամ ◆ Թոն ու քամի, բուք ու բորան։ (Ջավախեցի)
2. սաստիկ ցուրտ

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ snowstorm, storm, swirl ռուսերեն՝ метель (ru) ‎(metelʹ), метелица (ru) ‎(metelica), вьюга (ru) ‎(vʹjuga), буран (ru) ‎(buran), пурга (ru) ‎(purga), мороз (ru) ‎(moroz)

Աղբյուրներ խմբագրել

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

Ֆարիդ Գրիգորյան, Ռազմագիտական տերմինների դպրոցական հայերեն-ռուսերեն թարգմանական-բացատրական բառարան (Մակմիլան-Արմենիա), Երևան, 2006 — 144 էջ։

բուք