Հայերեն դարձվածք

  1. բարկությունը զեղել ◆ - Դուքանչի Օսե՛փ, կնիկդ գլխիդ կրակ է թափելու, հրես քու ոսկի սհաթն իմ ծոցումն է։ (Խաժակ Գյուլնազարյան) ◆ Ոչ թե բառ, այլ եթե գիր մը պակաս հնչվի՝ Կաղապար:օնդգծել: Հակոբ Պարոնյան ◆ Օֆելյա Դանիլովնան խիստ սառը, առանց որևէ հրճվանբքի դիմավորեց ու անսպասելիորն կրակ տեղաց ամուսնու վրա: Երեկոյան Երևան ◆ Եգիպտական մամուլը կրակ կը ժայթքե Հյուսեյն թագավորին դեմ, այս վերջինին ներկայացուցած ծրագրին առթիվ։ «Զարթոնք» ◆ Քանի մը ամսե ասդին, խանգարված՝ իր ան ծնդյուր [անձնադյուր, «փափկասեր»] կենցաղին մեջ...երդում էր ըրած խոշոր կրակ բանալ անհավատ սա գեղին գլխուն: Հակոբ Օշական ◆ Ու ելեր ի՛նչ ձյուն, ի՛նչ կրակ կը ձևեր անմեղուկ հարսնուկին գլխուն: Հակոբ Օշական ◆ Օգտագործման օրինակ չկա(см. խորհուրդներ). (Ալեքսանդր Ծատուրյան) ◆ համեմատության համար՝ Կարծես դույլ մը կրակ թափեին գլխուն, այնքան բռնկեցան քիչ առաջ թունաթափ այտերը։ Հակոբ Օշական
  2. հանդիմանություններ, լուտանք տեղալ ◆ Դաշնակցականների վրա կրակ ու մոխիր թափել, որ վատ են կազմակերպել ինքնապաշտպանությունը։ Գուրգեն Մահարի ◆ Օհ, թշնամիս չը ընկնի չար լեզվի տակ, / Ամեն կողմից գլխին կմաղեն կրակ, / Ընկած մարդը թե լինի հրեշտակ՝ / Բարին խոսողը քիչ, նախատողը շատ։ (Ջիվանի) ◆ Մարգարեներ գրեթե ամեն անարգանք ըրած են իրենց ժողովուրդին, և հաճախ կրակ տեղացուցած են անոր գլխուն: «Զարթոնք»
  3. բռնություն գործադրել (առավ. որպես պատիժ) ◆ - Տեղն իմանան ու գան գլխներիդ կրակ թափեն, կաշիներդ պուկիլ տալով։ Հովհաննես Ճուղուրյան ◆ - Աստվածանից չե՞ս վախում, գլխիդ կրակ թափի երկնքից։ (Պերճ Պռոշյան) ◆ Ազդարարած էր...իր նորահարսին ծուռ նայողներուն գլուխը երկինքեն կրակ թափել: Պողոս Գյուբելյան ◆ Կայծ-կրակ թափեն նրանց գլխին և պահանջեց, որ գյուղը իրեն հանձնե Մանասին ու նրա խումբը։ (Լեո) ◆ - Ալ ինչո՞ւ կրակ չտեղա էս աշխրքին վրա, կնիկ, - ի՜նչ օրերու մնացինք։ Համ ◆ - Դեռ չի՞ բերել գիրքը. նա դրա գլխի վրա էնպես կրակ արա, որ իսկույն բերի։ Ղարաբաղ

Աղբյուրներ խմբագրել

  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։