Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ դէզ

վանկեր՝ դեզ 

Ստուգաբանություն

խմբագրել

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *dheig՛h- «(կավ, խմոր) հունցել, շաղախել, ձևավորել, քսել» արմատից. հմմտ. հին հնդկերեն dēhī «թումբ, պատնեշ, ամբարտակ», ավեստերեն duēzayeiti «դիզում է, կանգնեցնում է, բարձրացնում է», հունարեն τεïχος` «պատ, պարիսպ»։

Գոյական

  1. իրար վրա դրսված` կուտակված իրեր` առարկաներ, կույտ, շեղջ ◆ Սենյակի մեջտեղը... ոսկու դեզերի վրա հանգիստ թիկը տված մի ջահել գեղեցկուհի, հովհարը ձեռին իրեն հով է անում: Հովհաննես Թումանյան ◆ Նամակների դեզում կային խստաբարո գրություններ: Եղիշե Չարենց
  2. խոտի՝ հնձած հացաբույսերի և այլն, շեղջ՝ կույտ, բարդ ◆ Սալբին նայեց ու թիկն տվավ խոտի դեզին: (Ակսել Բակունց)
  3. տե՜ս ամբրոց ◆ Առաջին բանը, որ աչքին զարկավ, աթարի դեզն էր, որի շուրջ անձրևը գոյացրել էր տիղմը ընդարձակ ճահիճ: (Մուրացան)
  4. (փխբ․) որևէ բանի մեծ քանակություն՝ զանգված

Հոմանիշներ

խմբագրել
  1. շեղջ, շեղջակույտ, կիտուկ, կույտ, կուտակ, դեզակույտ, բուրգ, դարս, դարսվածք
  2. շեղջ, բարդոց, բարդ, թեղ, կապեճ, գաղիշ, օրան, կոպաղ
  3. քարակույտ, քարակարկառ, կարկառ, կաշկառ
  4. զանգված, կույտ

Արտահայտություններ

խմբագրել
  1. դեզ առ դեզ - կույտ-կույտ ◆ Բույսերը դեզ առ դեզ կախվել են կամար կապած ժայռերից դեպի վար: Վրթանես Փափազյան

Աղբյուրներ

խմբագրել