Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ դէմ

վանկեր՝ դեմ

Ստուգաբանություն խմբագրել

Փոխառություն իրանական աղբյուրից. հմմտ. միջին պարսկերեն dēm, պարսկերեն dīm, dīma, ավեստերեն daēman:

մեկի մի բանի՝ առջև՝ հանդեպ ◆ Մի օր էլ եկավ անհանգիստ տղան, կանգնեց իր բարի, իր սիրող մոր դեմ։ Հովհաննես Թումանյան , ◆ Փռվել է իմ դեմ ծովը հողմակոծ։ Եղիշե Չարենց

մեկի մի բանի հակառակ ◆ Որդին կռվում է իր հոր դեմ, եղբայրը՝ եղբոր դեմ։ (Րաֆֆի)
ի վնաս մեկի, մի բանի
համեմատությամբ ◆ Կյանքն ակնթարթ է հավեժության դեմ։ (Ավետիք Իսահակյան)
մոտ, մոտերքը
մեկի, մի բանի դեմ ուղղված, ընդդեմ

դիմաց, առջև, առաջ, հանդեպ, հանդիման, դեմ դիմաց, դեմ հանդեպ, հակառակ, ընդդեմ, հակընդդեմ, համեմատ, մոտ, մոտերքը

Բաղադրյալ բառեր
առաջադեմ ընդդեմ ընդդիմակաց ներդիմել բազմադիմի անդիմադրելի

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ against, athwart, by, opposite, versus գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ против, напротив (ru) ‎(protiv, naprotiv) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

Հարությունյան Լ․ Վ․, Թանգամյան Տ․Վ, Զավարյան Է․ Լ․ և ուրիշներ, Բուսաբանական տերմինների ռուս-հայերեն բացատրական բառարան, Երևան, ««Հայբուսակ»», 2002 — 272 էջ։