Հայերեն դարձվածք

  1. հրաժարվել, ձեռք քաշել ◆ Վերջինս եկավ արքային համոզելու, որ ետ կանգնե նա յուր մտադրությունից։ (Մուրացան) ◆ Նա փորձեց համոզել Մարութխանյանին, որ հետ կանգնի անարդար պահանջից։ ԱլՇ ◆ Այնպես որ հարկ կ’ըլլա... ետ կենալ շատ մը տեղեր տեսնելե։ (Գրիգոր Զոհրապ) ◆ - Ի՞նչ կանես... թե որ էգուց նշանածդ իմանա ու ետ կաննի։ (Պերճ Պռոշյան)
  2. (բրբ․) մի բան անելուց դադարել ◆ Քիչմ տեղ էլ կէրթյա, թակավորու լաճ էլմ [«մի անգամ»] էլ կիրիշկա [«նայում է»] ուր իտև, կտիսնա, որ երիտասարդ ետ չի կենա, ճար չկա։ (Միրե Զնանի ախչիկ)
  3. չմասնակցել, մի կողմ քաշվել ◆ Կռները բաց թողին ու ետ կաննեցին: Էտ հարսանիքը խաջիլ էլավ [«չկայացավ, տապալվեց»]։ (Ոսկե քաքուլ տղի հեքիաթը)
  4. դրժել, ուրանալ ◆ Մինչև անգամ ուրացել են յուր տված փողերը, ետ կանգնել։ (Լեո) ◆ Արքան կարող էր ետ կանգնել իր խոսքից, կատակի վերածել իր առաջարկը։ Պերճ Զեյթունցյան ◆ - Յիս իմ խոսկեմեն հիդ չիմ կանգնում, կ'օսե։ Գաբրիել Սունդուկյան
  5. կեցվածքը (փխբ․) փոխել ◆ Սմբատը գիտեր, որ կյանքի կանոնավոր շավղից շեղվում է։ Գիտեր և դարձյալ հետ չէր կանգնում (Շիրվանզադե) ◆ - Ավուրտենք ետ պիտի կենային, միտք փոխեցին, առին։ Զապել Եսայան ◆ Մինչև իսկապես վեր կենալը շինականը դեռ շատ կորոճա իր անելիքը և մի քանի անգամ կվճռի ու ետ կկենա։ Դերենիկ Դեմիրճյան
  6. թողնել ◆ Ճիշդ ինչպես սիկառի [սիգառի] վարժվող մեկը ծխելե ետ կենալ ուզեր օր մը։ (Գրիգոր Զոհրապ) ◆ Կյանքին մեջ աղոթքեն ետ կեցած չունի երբեք։ (Թլկատինցի)
  7. նահանջել, ընկրկել ◆ - Բայց ենթադրել, որ դուք ե՛տ կկանգնե՜ք, որ զենքը ցա՞ծ կդնեք։ Վրթանես Փափազյան ◆ Սակայն ժամանակին սթափվում ենք... և ետ կանգնում այդ ճակատագրական քայլից։ Երեկոյան Երևան

Աղբյուրներ խմբագրել

  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։