թաղանթ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [tʰɑˈʁɑntʰ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ թա•ղանթ
Ստուգաբանություն
խմբագրելԹերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *tel- «հարթ, հարթ գետին, տախտակ» արմատից. հմմտ. հայերեն թաղիք, հին հնդկերեն tala «հարթություն, ձեռքի ափ, ներբան», հունարեն τηλια՝ «մաղի շրջանակ, տախտակամած», հին անգլերեն dīlle «տախտակ, հատակ», ռուսերեն по-толок «առաստաղ»։ Ավելի քիչ հավանական է *stel- «փռել» արմատից, որտեղից՝ հայերեն առաստաղ։
Գոյական
- նուրբ հյուսվածք, որ պատում է մարմնի որևէ մաս կամ անջատում իրարից տարբեր գործարանները (կզմխս․) ◆ Իմ քարածաց աչվներուս սև թաղանթն անոսրացավ։ Սիամանթո ◆ Բջիջները կազմված են պրոպլազմայից, կորիզից և թաղանթից: (Դասագիրք)
- այդ հյուսվածքի նման բարակ ծածկույթ, որով պատվում՝ փաթաթվում է մի բան, նուրբ բարակ պատյան՝ մաշկ (փխբ․) ◆ Նա ցույց էր տալիս ճակատի վրա բացված լայն վերքը, որի վրա արյունը թանձրացած մի կարմիր թաղանթ էր կապել։ Վրթանես Փափազյան ◆ Ներկի թաղանթ։ Լաքի թաղանթ։
- մարմին, որ սահմանափակված է երկու մակերևույթներով, որոնց միջև եղած հեռավորությունը զգալիորեն փոքր է մարմինը բնորոշող մյուս չափումներից (մեխ․)
◆ Երշիկները սովորաբար փաթաթվում են թաղանթով: ◆ Բառային կազմը հնարավորություն է տալիս լեզվական նյութական թաղանթով ձևավորել տքերն ու հաղորդել ուրիշներին։ (Դասագիրք)
- նուրբ թիթեղիկ կամ հյուսվածք, որ առաձգական տատանումներ առաջ բերելու հատկություն ունի
- որևէ բանի մակերեսին գոյացած բարակ շերտ կազմող ծածկույթ ◆ Կահույքի լաքե թաղանթ:
- (փխբ․) որևէ բանի նյութական ձև ◆ Առանց լեզվական թաղանթի մերկ մտքեր չկան։
- (գյուղտնտ․) (անտառ․) պտղապատյան
Հոմանիշներ
խմբագրել- նրբամաշկ
- տե՛ս մեմբրան
Արտահայտություններ
խմբագրելԹարգմանություններ | |
|
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։
- Մ․Խ․ Պողոսյան, Ֆրանսերեն-հայերեն ագրոէկոլոգիական և անտառագիտական տերմինների համառոտ բառարան (ՀԳԱ), Երևան, 2005 — 144 էջ։