թառ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [tʰɑr]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ թառ
Ստուգաբանություն խմբագրել
Բնիկ հնդեվրոպական՝ *trs-` *ters- «չորանալ» արմատի ձայնադարձային ձև. հմմտ. հունարեն ταρσός, ταρρός, հին վերին գերմաներեն darra «չորացնելու հարմարանք»։
Գոյական
- փայտի հորիզոնադիր ձող, որի վրա հավերը թառում են ◆ Աղվեսն եկավ բարձր սարից, հարցմունք արավ լիքը թառից։ Հովհաննես Թումանյան
- սայլի երկու կողմից ձգված ձողերը ◆ Այս բամբիռը, որ թրթռում է մատներիս տակ, հավերի թառ պիտի դառնա մի օր։ (Ավետիք Իսահակյան)
- սայլի առաջին եռնակյունաձև մասը, որի տակ կախված է շարժական սնարքը (մորուքը) ◆ Կոլոտ Բղդեն յուր բոշի տղին առաջն արած Մողնու թառովը ներքև է գալիս։ (Պերճ Պռոշյան)
- զառվայր, վերելք (գվռ.) ◆ Ես քո կանաչ թփին թառ՝ քո սոխակն եմ սիրահար։ Հովհաննես Հովհաննիսյան , ◆ Ոսկի բլբուլ վարդին թառ։ (Ավետիք Իսահակյան)
- ձյան վրա բացված ճանապարհ որ հաճախակի երթևեկության հեռևանքով ամրացած է (գվռ.) ◆ Թառ՜, թա՜ռ, թա՜ռ…
- նստելու բարձրադիր տեղ (փխբ․) ◆ Ահա, ագռավները թառ են լինում Կու-Սուի աշտարակի վրա։ (Ավետիք Իսահակյան)
- նույնն է՝ թախտակ ◆ Մարկոսը նստել է իրանց տանիքի վրա դարսած ցախի վրա, ուր սովորաբար թառ են լինում ճնճղուկները։ (Ղազարոս Աղայան)
- թառելը ◆ Շուրթդ վարդին վրա կառնե թառ։ (Միսաք Մեծարենց)
- լարային կսմիթային երաժշտական նվագարան (գործիք), տարածված Կովկասում և Միջին Ասիայում, Պարսկաստանում, ունի 3 զույգ հիմնական փարդաներ
- զույգ բուրդոնային լարեր, նվագում են հարիչով
Ածական
- թառած, նստած (ժղ․)
Հոմանիշներ խմբագրել
- հավաթառ, թառատեղ(ի), թառք
- թերապառեկ (գվռ.), թերի
Արտահայտություններ խմբագրել
- թառ անել
- նույնն է՝ թառ տալ
- Չարմահալ՝ քշել, փախցնել ◆ Ճնճղները լվացած ցորենն ուտում են, թառ արա, մի թողնի ուտեն։ ՍԲ
- թառ ընգնել - Չարմահալ՝ մոլորվել, երամից կտրվել՝ մնալ մենակ ◆ Ճնճղները վլացած ցորենն ուտում են, թառ արա, մի թողնի ուտեն։ ՍԲ
- թառ ինել՝ լինել
- թառել
- (հեգն․) բարձր տեղ նստել (մարդու մասին)
- թառ տալ
- կախել ◆ Լվացքը թառ տուր։
- ձյունը տակիս սկսել հալվել
- շատ հոգով որևէ ուտելիք արագ-արագ ուտել-վերջացնել, կամ որևէ բան իրար ձեռքից խլխլելով գնել՝ վերցնել
- թառը դնել - որևէ գործ զանց առնել, որևէ գործի հետ գլուխ չդնել
- թառը ելլալ
- թառել
- (հեգն․) բարձրանալ
- թառը հանել
- գովաբանելով բարձրացնել
- անկարելին անել
- աչքերը թառ տալ - աչքերը՝ հայացքը հառել՝ մեկի կամ մի բանի վրա ◆ Աչքերը վրես թառ տվեց անամոթը։ (Պերճ Պռոշյան)
- հավ անել, թառը դնել - որդուն կատարյալ չափահաս դարձնելով ամուսնացնել և տուն ու տեղի տեր դարձնել
- հավը՝ թառը օի՛ չիմանա - Սեբաստիա՝ խիստ գաղտնի, անձայն, անշշուկ
- հավը՝ թառը (ի թառի) չիմացավ՝ չիմացած - Սեբաստիա՝ խիստ գաղտնի, անձայն, անշշուկ
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ խմբագրել
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Կ․Ե․ Մելիք-Վրթանեսյան, Մ․ Ա․ Տոնյան, Երաժշտական բացատրական բառարան, Երևան, «Խորհրդային գրող», 1989 — 270 էջ։