ինքնիշխան
Հայերեն
Արտասանություն
ՄՀԱ: []
Ածական
վանկեր՝ ինք-նիշ-խան
Ստուգաբանություն
խմբագրել- անձնիշխան, ազատ կամքի տեր, ինքն իր գլխի տեր
- հրամայելու, կարգադրելու անսահմանափակ իրավունք ունեցող ◆ Նա մի քիչ իրեն զսպված է պահում, առաջվա պես գյուղում ինքնիշխան չի։ (Ակսել Բակունց) ◆ Նա մեր տան ինքնիշխան տերն ու տնօրենն է։
- ինքնիշխանության հատուկ, ինքնիշխանական ◆ Անկախ, ինքնիշխան, իր անսահման ազատությունը ինչ բանի գործածելու շվարած այս կինը… ոչ ոք գտած էր։ (Գրիգոր Զոհրապ) ◆ Շատ լավ գիտի այդ ինքնիշխան կինը։ (Պերճ Պռոշյան)
- ինքնագլուխ ◆ Ժողովրդի վրա ծանրանում է երկու տեսակ հարկատվություն՝ մինը տաճկաց կառավարությանը, մյուսը քուրդ, կամ թուրք ինքնիշխան բռնակալներին։ (Րաֆֆի)
- անսահմանափակ իշխանություն ունեցող, ինքնակալ ◆ Գնա ինքնիշխան այդ անգութի մոտ և ասա նրան, որ սիրուց բացի սիրտս չի ուղում ոչ մի պատասխան։ Շեքսպիր
- անսահմանափակ իրավունքներ բանեցող ◆ Նա մի քիչ իրեն զսպված է պահում, առաջվա պես գյուղում ինքնիշխան չէ (Ակսել Բակունց)
- ինքնուրույն, ազատ, անկախ ◆ Ժողովուրդների ազատ, ինքնիշխան կյանքն է փառաբանում Աբովյանը։ (Դասագիրք) ◆ Աստված մարդուն ազատ, ինքնիշխան ստեղծեց։ Հակոբ Պարոնյան
- քմահաճ, կամայական ◆ Կնոջ մը ինքնիշխան ծեքծեքումներ ունի ◆ Աշխարհը կարծես քաոսի մեջ էր, ուր բնությունը սանձարձակ ու ինքնիշխան՝ բռնադատում էր, ավերում։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- համարձակ, անկաշկանդակ
- տնտեսապես ոչ կախյալ, ապահով ◆ Մեքենայագետի չափ նա անկախ և ինքնիշխան է, գյուղատնտեսի չափ ապահովված առողջության կողմից։ (Մուրացան)
- միահեծան, իբրև տեր ու տնօրեն ◆ Մոռուտներում ինքնիշխան թագավորում է արջը։ Հովհաննես Թումանյան
- ինքն իր վրա իշխանություն ունեցող, ինքն իր տերը հանդիսացող, իր տերը ◆ Նա ինքնիշխան չէ։ Նա իրավունք չունի սեփական կյանքի վրա։ (Շիրվանզադե) (հզվդ․)
Հոմանիշներ
խմբագրել- ինքնագլուխ, ինքնակամ, ինքնատեր, անձնիշխան, անձնակամ, անձնտեր, ազատակամ, ինքնահրաման
- ինքնավար, ինքնօրեն, անկախ, ձերբազատ
Արտահայտություններ
խմբագրել| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։