Հայերեն դարձվածք

  1. իրարանցում, տակնուվրայություն ստեղծվել ◆ Եվ ա՛ռ հա մի հատ Մանասի գլխին, ձեռքի դագանակով։ Իրար անցան, աղմուկ, աղաղակ եղավ։ (Ակսել Բակունց) ◆ Ազգային ժողովներն իրար կ'անցնին, լրագիրներն իրարու գլուխ կը պատռեն։ Մամ. ◆ Տատրագոմ իրար կ'անցնի հայ ընտանեկան հարկի այս սրբապղծութունեն։ Արշակ Չոպանյան
  2. խառնվել. իրար խառնվել ◆ Բոլորն իրար են անցնում, ընդառաջ են վազում, դիմավորում են վարպետին։ ՌԱր. ◆ Երբ տուն մտներ, տնեցիները իրար կ'անցնեին, փայտի անխնա հարվածներով չալոն դուրս կը ձգեին։ Համ. ◆ Ի՞նչ է այս իրար անցած օրերու... մեջեն մեր ստացած հոգեկան բավարարությունը։ Սեզա ◆ Արդեն ծայրեծայր փոթորկվող, իրար անցած երկրում... բախումները և լարվածության օջախները կուտակվում էին օրավուր։ «Եր.» ◆ Մեքենանները դանդաղեցան, գործավորներն իրար անցան ու գտան մարմնի կտորներ անիվերուն փաթթված։ Համ.
  3. եռուզեռի մեջ լինել կամ ընկնել ◆ Անիձորը աշխատանքի համար մի քիչ շատ է իրար անցել: (Հրանտ Մաթևոսյան) ◆ «Վաղը լրագրի մեջ իմ անունս տեսնողները անշուշտ պիտի իրար անցնին և հետաքրքրություն պիտի ունենան ինծի հետ տեսնվելու»։ Հակոբ Պարոնյան ◆ Կ'ոռնան մոլոսները, իրար անցած են դրան պահապան շուները։ Շավարշ Նարդունի ◆ Զուռնաչին փըչեց կոխի եղանակ, / ահել ու ջահել իրարով անցան: Հովհաննես Թումանյան համեմատության համար՝ ◆ Հավարն արդեն ընկած էր և լեռը իրար անցած: Խաչիկ Դաշտենց
  4. շփոթվել. մոլորվել. իրար խառնվել ◆ Գրիգորը, կարծես երազից սթափված, իրար անցավ և խնդրեց, որ մի քիչ էլ մնամ։ ԱբԱվ. ◆ Իրար է անցնում սոսկ այն ժամանակ, երբ գեներալները դուրս են գալիս միութենական ասպարեզ։ «Հայաստանի Հանրապետություն» ◆ Իրար անցավ խնամի Բաբեթը այս ծանր, անակնկալ այցելութենեն։ Օչ. ◆ Քանի որ ճակատագրականորեն անխուսափելի է այդ «եղելությունը», ինչո՞ւ անակնկալի գալ և իրար անցնիլ: Անդրանիկ Ծառուկյան
  5. անհանգստանալ ◆ Առաջարկեց առանձնացնել մարզպանի հարկը։ Շինականները այս լսելով իրար անցան: Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ Այսչափ իրար կ'անցներ՝ լսելով որ իր մեջ խա ֆիե [«լրտես, իրազեկող»] մը կա։ Երվանդ Օտյան
  6. վիճել-կռվել ◆ Ես ակնաթարթում մենք իրար անցանք, / տեղ տվինք նույնիսկ տուր ու տմփոցին։ (Ալեքսանդր Ծատուրյան) ◆ Թոռները իրար կ'անցնին ցույց տրված տեղը ոչինչ տեսնելով։ Օչ

Աղբյուրներ խմբագրել

  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։