Հայերեն դարձվածք

  1. ծանրութեթև անել, քննել ◆ Եվ ահա թե ինչու, առանց ինձ հաշիվ տալու, գրեթե բնազդաբար...իմ փոքրիկ ուղեղը սկսեց զբաղվել իր տեսածը ճանաչելով։ (Վահրամ Փափազյան) ◆ Ընդհանուր զայրույթով և վրեժխնդրությամբ լցված, բազմությունը ինքն իրեն հաշիվ չէր տալիս իր արածի համար։ Աշոտ Հովհաննիսյան ◆ Հիմա էր հաշիվ տալիս իրեն և զգաստորեն հաշիվ տալիս, որ հենց այդ սարսափներն է կրել իր քույրը։ Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ Ինքզինքիս հաշիվ կու տամ, ավա՜ղ, թե չափազանց եսասեր եմ այդ բաղձանքն ունենալով։ Թեք. ◆ Ամեն օր համար կու տար իրեն՝ վայելած բոլոր շնորհներուն։ (Գրիգոր Զոհրապ)
  2. մտորել, խորհրդածել ◆ Խորհու՞մ էր, հաշի՞վ էր տալիս իրեն, կշտամբու՞մ։ Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ Հետո նստա քարի մը վրա և ես սկսա ինծի հաշիվ տալ թե՝ այս անմեղ թռչունները ինչքան շատ թշնամիներ ունին։ «Նարդ.» ◆ Եվ մինչև այժմ դեռ չեն կարող հաշիվ ու համար տալ ինքյանց, թե ինչ պատճառով ջարդվում էին և ինչ էին կամենում դուրս բերել այս բաբելոնյան խառնակութենից։ (Միքայել Նալբանդյան) ◆ Հապա և կռվում էին գյուղը գյուղի հետ, ցեղը ցեղի հետ, առանց իրանց արածի համար հաշիվ տալու, առանց պատճառը քննելու, իմանալու։ ԱՀ.
  3. (հաշիվ ու համար տալ) անդրադառնալ (քննել) ◆ Հաշիվ չեն տալիս, թե բարոյական անկման ինչ պերճախոս «հուշարձաններ» են դրանք։ Սիլվա Կապուտիկյան ◆ Ժողովուրդը կը քալե իր ճամբով ու հաշիվ ալ չի տար երբ կը զրպարտե։ Օշ.
  4. հասկանալ, գիտակցել ◆ «Թշնամին մոտենում է դարբասների... և ամեն մի նաիրցի պետք է պարզ հաշիվ տա իրեն, թե ի՞նչ է նշանակում այդ»։ Զ ◆ Մենք էլ ենք հարգում Արծրունուն, բայց հաշիվ ենք տալիս մեզ, թե ինչու համար ենք հարգում և ինչու համար անարգում։ Հովհաննես Թումանյան ◆ -Դու սպասիր, դու ու՞մ հետ ես այդպես խոսում...:Դու քեզ հաշիվ տալի՞ս ես: (Հրանտ Մաթևոսյան) ◆ Կինն իրեն հաշիվ չտվեց, որ ամուսին ունի, երկու մանկահասակ երեխա։ «Եր.»
  5. հասկանալ, կողմնորոշվել ◆ Լեոն ինքն էլ հաշիվ չէր տալիս՝ հավանու՞մ է նրան, թե՞ ոչ։ Զորայր Խալափյան ◆ Ինչու՞ այդպես արի, ի՞նչն էր իմ իսկական մտադրությունը՝ ես ինձ հաշիվ չէի տալիս: Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ Դեռ ինքս ինծի հաշիվ չտված՝ թե այդ կրկնոցը ինչպես էր վրաս նետված, Վարդուհին ինքը ցատկելով ներս մտավ սենյակ։ Լևոն Շանթ

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։