Հայերեն դարձվածք

  1. խոսել սկսել, լեզու ելնել ◆ Հետն այս երգի ու զարթոնքի / Բացվեց լեզուն իմ մանկիկ։ Սիլվա Կապուտիկյան ◆ -Լեզուս բացվեցավ թե չէ, ինձ համար վարժուհի վարձեցին, որ ինձ օտար լեզվով գրել-կարդալ սորվեցուց։ (Մուրացան) ◆ Բլբուլն աչկը թաց, վարթ տեսավ, / Լիզուն բացվից ախ վարթ ասավ։ (Սայաթ-Նովա) ◆ Բացվեց առվակների լեզուն, քլթքլթոցով դուրս եկան նրանք ձյան տակից։
  2. խոսել սկսել․ արտահայտել․ կարկամած միճակից դուրս գալ ◆ Ոչ ոք չէր սպասում, որ երեկոյան կողմ նրա փակ լեզուն կբացվի ու գյուղի չխոսկանը կսկսի խոսել։ (Խաժակ Գյուլնազարյան) ◆ Ես սովորություն չունեմ նամակներում շատախոսելու, միայն չգիտեմ Ձեզ հետ խոսել։ Հովհաննես Հովհաննիսյան ◆ Նազարը որ ուշքի է գալիս, լեզուն բացվում է- Ափսո՛ս, ասում է, ընչի՞ սպանեցիք։ Հովհաննես Թումանյան ◆ -Երբ քու լեզուդ բացվի՝ ալ ուրիշներում խոսելու կարգ կը հասնի՞։ Լևոն Շանթ
  3. խոսելու՝ արտահայտվելու վարժություն ձեռք բերել ◆ -Խոսե՛ հետերնին, լեզուդ բացվի քիչ մը։ Սոնա Թնկըրյան
  4. ազատ, համարձակ խոսել, բլբլացնել ◆ Ճաշին հեղափոխականի գլուխը բավական տաքացավ և լեզուն ավելի բացվեց: Ն-Դ
  5. ազատ, համարձակ խոսել սկսել. գանգատ անել ◆  Վահանի լեզուն բացվել էր, այլևս չէր քաշվում ինձանից։ (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Օ՜, խղճու՛կ հայ կին, անարգվա՛ծ էակ, / Հա՜մր ստրկություն- ահա քո անուն. / Անարգու՜ն- քո կայնք, անլու՜յս- քո վիճակ, Արդյոք ե՞րբ պետք է բացվի քո լեզուն: Անդրանիկ Ծառուկյան ◆ _Կիրակոս, ընկեր Կիրակոս, էդ ո՞նց ա լեզուդ բացվել, փիլիսոփա ես դարձել։ Մաթևոս Դարբինյան ◆ Իրավ ալ Զինադադարին լեզուները բացված էին և ամեն օր անոր չարագործություններում նոր մեկ դրվագը կը տեղեկանայիք։ Արշակ Շահնազարյան

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։