Հայերեն դարձվածք

  1. մարդկային լեզվով խոսել։ ◆ Հաղթահարված ու հընազանդ հեծվորին, / Լեզու առավ, մարդու նման էսպես դարձավ հըզորին...: Հովհաննես Թումանյան ◆ Պատմական անցյալի վկա քարերը լեզու կառնեն ապրեցնելու համար հայ ժողովուրդին փառահեղ անցյալը։ «Զարթոնք» ◆ Զարկեց լարերին թափով խանդալից, / Եվ լեզու առավ տավիղն ոսկելար։ (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Աստծու հրամանքով ձին լեզու էկավ, ասաց...: Սասնա ծռեր ◆ Ծին լյուզի յա տըռնըլական, խոսի Դյավրիչին տղան։
  2. խոսել սկսել։ ◆ -Նա դեռ չի ճաշակել նոր ոտք ելնող և նոր լեզու առնող երեղայի պատճառված երջանկությունը։ (Մկրտիչ Արմեն) ◆ Երբ թշնամին , նենգ ու դավադիր, մոտենա Անիին, լեզու առնեմ ու ձայն տամ. ցարթեցե՛ք, ոտքի ելե՛ք, հայ քաջեր։ Աշոտ Հովհաննիսյան ◆ Ու տարիներու սպասումեն հետո, երբ հույսերնին կտրած լեզու կը բանան, անհուն զզվանքով է որ կը պատմեն։ Հակոբ Օշական
  3. արտահայտվել.խոսակցության նյութ դարձնել։ ◆ Կուտակված, լեզու առած կարոտը մի սրտահույզ խոսքով թեթևացնում (են)։ (Մ․ Սարգսյան) ◆ Հիմա Ստամբուլում հայհոյում են իրեն. թշնամիները լեզու են առել, բարեկամները ամոթից կախել գլուղները։ Սերո Խանզադյան
  4. խոսելու՝ արտահայտվելու ունակություն, դիմադարձելու համարձակություն հանդես բերել։ ◆ -Վերջերս շատ ես լեզու առե, ամոթի զգացումը բոլորովին կորցրել ես։ ◆ -Տեսնում չե՞ս, ոնց են էլի հին աղալարները լեզու առել ու մեր վզին նստել։ Մաթևոս Դարբինյան

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։