Հայերեն դարձվածք

  1. հասկանալ, անդրադառնալ ◆ «Այս կամակորին հարկավոր է մշակել, որ խելքը գլուխը գա»: Մուշեղ Գալշոյան ◆ -Միայն միջոց մը գտիր, որ այդ ապուշին խելքը գլուխը գա: Պետք է հասկանա որ այդքան ալ անտեր անտիրական չեմ։ Գևորգ Աճեմյան ◆ -Ծո՛, դուն ո՜վ, նապաստակ բռնո՜ղն ով, խելքդ ե՞րբ գլուխդ պիտի գա: Աշոտ Հովհաննիսյան
  2. հասունանալ գիտակության գալ ◆ -Դեռ ջահիլ է, արյունը նոր է եփ գալիս, կմեծանա, խելքը գլուխը կգա: (Րաֆֆի) ◆ -Այն ատեն չոճուխ [«երեխա»] էի, հիմա խելքս գլուխս եկավ: Երվանդ Օտյան ◆ Ամա էսպես բանի վրա խոսողի ատամները պետք է ջարդած, որ խելքը գլուխը գա: (Խաչատուր Աբովյան)
  3. (հզվդ․) ուշքի գալ (փխբ․) ◆ Եվ երբ, ինչպես ասում են, խելքս գլուխս եկավ, տեսա, որ ոըքերիս մոտ մի կոկորդիլոս է ընկած։ «Ավանգարդ» ◆ Ուշակորույս եղած էր։ Մեր խնամքներուն շնորհիվ խելքը գլուխը եկավ: Երվանդ Օտյան ◆ -Կը բաշխես, որ քեզ տեսնելու վրա ուրախացա ու սիրտս թիլացա, հիմի էլ երկյուղ մի՛ անիլ, խելքս գլխիս եկավ: (Պերճ Պռոշյան)
  4. իրեն գտնել ◆ Ոտքի վրա գրիպ տարա։ Բայց հիմա խելքս գլուխս է գալիս: «Ազգ» ◆ Հիմա երկրում ի՜նչ հրաշագործ վերակառուցում էլ որ անեն, միևնո՜ւյնն է, դեռ երկա՜ր-երկա՜ր ժամանակ այս երկրի խելքը գլուխը չի՜ գա: Երեկոյան Երևան
  5. սթափվել, զգաստանալ ◆ Առավոտը այդ մարդու քե ֆովությունն անցնում է և խելքը գլուխը գալիս: ◆ Հանկարծ իշխանուհին զգաց յուր արարքն և բաց թողեց նրան։ Նրա խելքը գլուխն եկավ: Ն-Դ ◆ Անախորժ հուսախաբություն մը կրածի պես պահ մը քարացվ մնաց, բայց շուտով խելքը գլուխը գալով՝ դանդաղորեն հեռացավ։ Երեկոյան Երևան

Աղբյուրներ խմբագրել

  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։