խզուզ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [χzuz]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ խզուզ
վանկեր՝ խ(ը)•զուզ
Ստուգաբանություն
խմբագրել- Շիրակ՝ Բասեն՝ Վան՝ Ապարան՝ Բուլանըխ՝ Խարբերդ՝ Սասուն՝ ԽԶՅՈՒԶ, Վան՝ ԽԶԱՈՒԶ, Սիպ՝ ԽԶՈՒՄ, Մալաթիա՝ ԽԶՈՒՌ, Լ Ղարաբաղ՝ Ղազախ՝ 1․ Ցորենի և գարու լավ չկալսված հասկեր՝ ծղոտներ, որոնք մի տեղ հավաքելով մի անգամ ևս անգամ ևս կալսվում են, փոճոկ, կոթինք, ծանծ։ ◆ Ձենձոնը դիզեցին, խզուզն էլ ծեծեցին պրծան։ (Էմինյան ազգագրական ժողովածու) ◆ Շեխն ու քուրդ բեկն կալերուն շուրջն առած իրենց բաժինները կկրեն։ Հարդը գոնե թողուն վաստակավոր եզան, խզուզը կալնտիրոջ ձեթկիլ ձագերուն։ (Գարեգին Սրվանձտյան) 2․ Լ Դարմանի խոշոր տեսակը։ ◆ Խզուզը կալըմ շաղ տու, թազա կալսենք, որ դարման դառնա։ (Ձ) 3․ Խրբ․ Ցորենի ցողուն։ 4․ Նոր Ջուղա՝ Կտավատը մաքրելուց հետո մնացած կոթերն ու ցողունը։ Տե՛ս ԽԾՈՒԾ¹, ԽՃԵՃ։
- Ինչ օգտվեցա կալեն, որ օգտվեմ խզուզեն (առած),
- Կամնից կալից ինչ տեսանք, խզուզը քե բարի Շիր․ Դժգոհություն անցյալում սոցիալական անապահով վիճակի մասին, երբ աշխատողը իր արդյունքի տերը չէր լինում։
Թերևս կրկնավոր ձև, որ կապված է խուզ- (խզել) բայահիմքի հետ։ Անհավանական է խծուծ-ի միջնորդությամբ կովկասյան ծագում ենթադրելը։ Բնաձայնական-պատկերավոր կազմություն։
Գոյական
- (գվռ․) ծեծված օրանի մաղելուց հետո մնացած կիսածեծ հասկերը, ծղոտը որ հետո ծեծվում է ◆ Ծեր ծտին խզուզով չես խաբի։ (Մամուլ)
- խծուծ
Հոմանիշներ
խմբագրել- խզոզ
- ծանծ
Արտահայտություններ
խմբագրելԲաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
խմբագրելԹարգմանություն
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։