խոնարհվել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [χɔnɑɾhˈvɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ խո•նարհ•վել
Ստուգաբանություն խմբագրել
Չեզոք բայ
- հակվել՝ թեքվել՝ ծռվել մի կողմի վրա։
- դեպի ներքև թեքվել, կռանալ։ ◆ Խոնարհվեց հասավ մինչև գետնին։
- խոնարհաբար գլուխ իջեցնել իբրև հարգանքի արտահայտություն, գլուխ տալ։ ◆ Խոնարհվեցին դրոշակները բանակի։ Եղիշե Չարենց ◆ Քույր խոնարհվում եմ քո զարհուրելի ճակատագրի առաջ։ (Վահան Թոթովենց)
- հանդիսավոր ցած թեքվել (դրոշակների մասին)։
- (փոխաբերական) մեկի իշխանությունը ընդունել, հպատակվել, հնազանդվել։ ◆ (Պետք է ) խոնարհվել մեկ միապետի հրամանի ներքո։ (Րաֆֆի) ◆ Ամեն մեկը խոնարհվում է նրա հեղինակության առջև։ (Րաֆֆի)
- (փոխաբերական) անձնատուր լինել, պարտվել, հանձնվել։ ◆ Թշնամին խոնարհվեց մեր հզոր ուժի առաջ։ ◆ Մշկահանդը չի խոնարհվի մարդկանց ուժի առաջ։ Սերո Խանզադյան
- (փոխաբերական) տեղի տալ, զիջել։ ◆ Կրոնական համոզմունքները պետք է խոնարհվեն այդ գաղափարի առջև։ (Րաֆֆի)
- (փոխաբերական) ենթարկվել, անսալ, լսել։ ◆ Ձյունաբերդում միայն մի մարդ կա, որի առջև խոնարհվում է համառ Անդոն։ (Ակսել Բակունց)
- (փոխաբերական) թեքվել դեպի մայրամուտ, մայրամուտին՝ վերջին մոտենալ։ ◆ Հետզհետե խոնարհվում է արևը։ (Ակսել Բակունց) ◆ Երեկոն խոնարհվում է դեպի գիշերը։
- (փոխաբերական) փլվել, քանդվել։ ◆ Պարսպի վրա երևում են մացառները, աշտարակի խոնարհված գլուխը։ (Ակսել Բակունց)
- (փոխաբերական, հազվադեպ) վախճանվել, ◆ Դեռ պիտի… խաղողի որթ ու ծիրանի ծառ աճեցնի խոնարհվելուց առաջ: Զարզանդ Դարյան ։
- (քերականություն) խոնարհման ենթարկվել, խոնարհման կանոնների համաձայն փոփոխվել, դեմքով՝ թվով, ժամանակով փոխվել (բայի մասին) ◆ Բայերը խոնարհվում են, իսկ գոյականները՝ հոլովվում։
Հոմանիշներ խմբագրել
- խոնարհել, կռանալ, թեքվել, կքել, ճկել, իջնել, հակվել, միտել, ծռվել, գլուխը վայր բերել։
- ենթարկվել, հպատակվել, հնազանդվել։
- խնդրել, աղաչել, գլուխ ծռել, գլուխ թեքել, վիզ ծռել, երես ծռել, շլինք ծռել (բարբառայաին)։
- հոժարել, զիջել։
- տարաժամել (օրը)։
- (լեզվաբանություն) լծորդվել (բայը )
Արտահայտություններ խմբագրել
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ խմբագրել
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։