խուփ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [χupʰ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ խուփ
վանկեր՝ խուփ
Ստուգաբանություն
խմբագրելԲնիկ հնդեվրոպական՝ *khu-ph-` *(s)keu- «ծածկել, փաթաթել» արմատից, հմմտ. հին հնդկերեն skāuti, skunāti «ծածկում է», հայերեն ցիվ, հունարեն σκυνια՝ «հոնքեր», լատիներեն cucullus «գլխադիր, գլխանոց», հին վերին գերմաներեն scūr «ծածկ»։
- Կափարիչ։ Կճուճի խուփ։
- Արարատյան՝ գլխի սկավառակ
- Արարատյան՝ ծնկան ոսկորը
- Ղարաբաղ՝ Նոր Բայազետ՝ Նոր Նախիջևան՝ Մալաթիա՝ Վան՝ Համշեն՝ փակված, գոց, ծածկված
- Արարատյան՝ Համշեն՝ Աշխարհ չտեսած, չզարչգացած, աչքը փակ։
- Կաղապար:բրբռՍբ Չխոսկան, բերանփակ, անխոս, լուռ։
- Շամախի՝ գաղտնի, թաքուն
Գոյական
- ամանի՝ անոթի կափարիչ, կափույր
- (խոհր․) հայերն այն օգտագործում են թոնրի բերանը ծածկելու համար, պատրաստվում է թոնրի հետ, թոնրի կավից, ունենում է կավե բռնիչ, լինում նախշազարդ, որոշ կճուճներ նույնպես ունենում Են իրենց նյութից խուփ
Հոմանիշներ
խմբագրել- (նորբ․) կափարիչ, կափույր, գլխադիր, ծածկիչ, խփի խփակ
- ակնկալ
Արտահայտություններ
խմբագրել- Խփեց գլխիս խուփը ջարդեց։ (Ստեփանոս Մալխասյանց)
- Խեղճ ձիավորներիցս մեկի ծնկան խուփը կոտրվեց:(Պերճ Պռոշյան)
- Ձեռքը խուփ է:(Հրաչյա Աճառյան)
- Հաշկերը խուփ ա:Սասնա ծռեր
- Շադ խուփ մաշտիգ ին:(Ձեռագիր)
- խուփ անել
- խուփ ասել
- խուփ-բերան
- խուփ գուռ
- խուփ ինկյե վեր ուր պուտկին
- խուփ պահել
- խուփը թող վրան մնա
- Խոցերը խուփ առնել
|}
Թարգմանություններ
խմբագրելԱղբյուրներ
խմբագրել- Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։
- Ալինա Մուրադյան, Նորածանոթ բառերի բացատրական բառարան (Իմաստասեր Անանիա Շիրակացի համալսարան), Երևան, 2006 — 60 էջ։