Հայերեն
Դասական ուղղագրութեամբ՝ ծանրութիւն
վանկեր՝ ծան•րու•թյուն
Գոյական
- երկրի ձգողական ուժին ենթարկվելու հատկությունը ◆ Անկշռությունը ծանրության կատարյալ բացակայությունն է։
- կշիռ, քաշ ◆ Դուք կտեսնեք ոչ միայն ամեն քաղաքում, այլ յուրաքանչուր գյուղումզանազան ծանրությամբ քար և կշիռ։Ր ◆ Տասը տուփ ծանրություն ունեցող այդ պտուտակը… ավելի կարճ ձողի էր հագցրած և հենվում էր ցածր սյուների վրա։
- զգալիորեն ծանր կշիռ՝ քաշ ◆ Նա մոտեցավ փառավոր կիսաթաղտին, որի տախտակները ճռռացին այդ վիթխարի անասունի անհամեմատած ծանրությունից։
- բեռ ◆ Համալի վիճակը և բեռնակիր գրաստիր վիճակը՝ ոչինչով չեն տարբերվում միմիյանցից, երկուսնել ծանրություններ են կրում։ ◆ Այդ մարդը իր ջորիներով պտտում էր փոքր Ասիայի և Հայաստանի մեջ, ծանրություններից էր տեղափոխում։
- ծանր իր՝ առարկա ◆ Կրկին… քաղաքային ազգու պահակն է… և միաժամանակ տիկին Օլինկայի սպասավորը՝ ծանրությունները փոխարինելու։
- կշռաքար ◆ Պատմանղիճ մարտի «բարման» թուրքերեն մի ծանրություն է, որը կարծես հավասար պետք է լինի ռուսած կես պուդին։
- ծանրորդային զանազան գործիքների ընդհանուր անվանում (ծանրաձող, քար և այլն) ◆ Ծանրություն բարձրացնելու մրցումներ։
- (փխբ․) մի բանի մասին հոգալու՝ խնամք տանելու պարտականություն՝ պատասխանատվություն ◆ Դուք, հույ ունեմ, որ կընդունեք այդ ծանրոսությունը, հանձնելու ըստ պատկանելության։
- (փխբ․) նեղություն, անհանգստություն ◆ Նա շուտով հատնեցավ իր նոր վիճակի հետ՝ չկամենալով ծանրություն պատճառել իր եղպայներին։
- (փխբ․) դժվարություն, չարչարանք ◆ Նրա վրա է դրա բոլոր հոգսը, ընտանիքի բոլոր ծանրությունը։
- (փխբ․) արարքի՝ մեղքի՝ հանցանքի ևն դատապարտելիություն՝ մեծություն ◆ Մենք բոլորովին առողջ էինք… կարող էինք դիմանալ ճանապարհի ծանրությանը։ {{օրինակ|Օրվա ծանիությունը բարձող մարդ
- (փխբ․) ծանրորդային զանազան գործիքների՝ քարերի ընդհանուրանվանում
- (փխբ․) դանղաղություն, դանդաղաշարժություն ◆ Ամոդը առաջի անգամ սկսում էր տանջել նրան, և նա զգում էր յուր հանցանքի բոլոր ծանրությունը։ ◆ Հասարաթյանը… ընբռնում էր իր կատարած սխալի ամբողջ ծանրություննը։
- (փխբ․) ծանրաբարոյություն ◆ Նա առաջի անգամ զգաց պատվին կործանման ծանրությունը։ ◆ Ես չգիտեյի, որ իմ սրտի ծանրությունը այդ մռայլ ձորերն էի, տխուր արահետւ։ ◆ Իմ հոգու թեթևությունը փոխվեց իմ մթին ծանրության։ՎԹ
- (փխբ․) ծանրակշռություն, դատողությունների՝ մտքերի ևն լրջություն ◆ Աբաս թագավորի բանակը… ծանրությամբ էր առաջանում։
- (փխբ․) հզորություն, զորություն ◆ Այս խոսքերը ասելով նա վոտքի ելավ ու ծանրությամբ առաջ ելավ։ ◆ Ասաբ թագավորի բանակը… ծանրությամբ էր առաջանում։
- (փխբ․) մարմնական տանջանք՝ տառապանք (ցավից, հիվանդագին վիճակից և այլն)
- (փխբ․) շնչելու դժվարություն ◆ Բոլորը՝ համարյա առանց բացառության խոսում էին խելացի ծանրությամբ ծռեց կշեռքի մի թաթը։
- (փխբ․) հեղձուցիչ՝ խեղդիչ լինելը ◆ Նա այնքան ուժ ունի, որ հասարակության զարգացած կրքերը ճնշում է, խոնհարհեցնում է իր տաղանդի ծանրությամբ ներքո։
- (փխբ․) սաստկություն, ուժգնություն ◆ Ծարավը հետզհետե տանջում թե իրանց և թե ձիաններին։ ◆ Այդ ծանրությաննը տոկալ չէր կարող զորկանալ։
- (փխբ․) համի կամ հոտի ծանր լինելը ◆ Շոգիններով լցված, ամառային տաք օդը անախորժ ծանրությամբ նստում էր մարդու սրտի վրա։Ր
- (փխբ․) խորություն, մեծություն (զգացումների, ապրումների) ◆ Ճանճուր իվանդիչի բացակայությունը պատճառեց կրկին Բարբարեն բավական մեծ հաճություն, որ ազատեցվեց յուր ամուսնու վշտացուցիչ ծանրություննից։ ◆ Սկսած խոսակցություննը ծանրություն էր պատճառում Գարեգնին։
- հիվանդագին՝ անախորժ զգացում (մարմնում, ստամոքսում) ◆ Ստամոքսում ինչ-որ ծանրություն եմ զգում։
- (փխբ․) ձանձրույթ, սրտնեղություն ◆ Հիմա կզգամ նաև քու պաշտոնիդ ծանրություննդ։
- (փխբ․) կարևորություն, մեծություն (պաշտոնի, աստիճանի, դիրքի) ◆ Իշխաննը քաջ բռնում էր նրա վշտի ծանրությունը։
- (փխբ․) ճնշում, կեղեքում, հարստահարություն ◆ Շենքի ծանրություննտ բարձրարվեստ լինելու նման չէ։
- (փխբ․) մեծ և ծանրանիստ լինելը ◆ Ինձ վրա միշտ պատկառանք է ագդել համալսարանի հին շենքի ծանրությունը:
- տե՛ս ծանրոց
- կշիռ, քաշ, ծանրույթ
- տե՛ս բեռ
- տե՛ս կշռաքար
- տե՛ս դժվարություն
- տե՛ս ծանրակշռություն
- տե՛ս հզորություն
- տե՛ս սաստկություն, ուժգնություն
- տե՛ս սրտնեղություն, ձանձրույթ
- ծանրոց, ուղեբեռ, բեռ
- տե՛ս ձգողականություն
| Ա ներքին հոլովում
|
|
|
Եզակի թիվ |
Հոգնակի թիվ
|
| Ուղղ. |
ծանրություն(ը) |
ծանրություններ(ը)
|
| Սեռ. |
ծանրության |
ծանրությունների
|
| Տր. |
ծանրության(ը) |
ծանրությունների(ն)
|
| Հայց. |
ծանրություն(ը) |
ծանրություններ(ը)
|
| Բաց. |
ծանրությունից |
ծանրություններից
|
| Գործ. |
ծանրությամբ |
ծանրություններով
|
| Ներգ. |
ծանրությունում |
ծանրություններում
|
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
