ծեծ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [t͡sɛt͡s]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ ծեծ
վանկեր՝ ծեծ
Ստուգաբանություն
խմբագրելՔիչ հավանական է համեմատությունը հին հնդկերեն ĵaĵa «կռվող, պայքարող», ĵájati «կռվում է, պայքարում է» ձևերի հետ և հնդեվրոպական *g՛eg՛- արմատի վերականգնումը, ինչպես անում է Աճառյանը՝ ըստ Շեֆտելովիցի։ Թերևս կարելի է բխեցնել քարթվելական (վրացերեն) աղբյուրից՝ ceca «ծեծում, թեփահանում», եթե գոյություն չունի հակառակ շարժումը (հայերենից վրացերեն)։
Գոյական
- մարմնին հասցվող ցավագին (երբեմն նայև խեղիչ) հարվածներ, գան
- օրանը կալսելը
- որևէ բան ծեծելը (մանրելու՝ թեփահան անելու և այլն համար)
- (փխբ․) ժամանակի՝ պայմանների և այլն բացասական ներգործունյուն
Հոմանիշներ
խմբագրել- գանահարություն, գան, գանակոծ, գանակոծություն, գանածեծ, (հնց․)՝ ծեծք, ձաղկ, ձաղկանք, չարագան, (գվռ․)՝ քոթակ, գմփոց, տփոց, դնքսոց, դնքստոց, դրբոց, դմփոց, տուր, շփռթի, թակ, շնաթակ, ծեծ-փետ (սաստիկ)
- կալսում, (գյուղտնտ․) կալսույթ
Արտահայտություններ
խմբագրել- ծեծ տալ՝ քաշել - ծեծել
- ծեծ ուտել
- ծեծվել
- հանդուրժվել, տանել, կուլ տալ
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։