կանգնել
Հայերեն
Արտասանություն
ՄՀԱ: [kangnel]
Բայ
վանկեր՝ կանգ·նել
- ոտքի ելնել, վեր կենալ, կանգուն դիրք ընդունել ◆ Բոլորը վեր կացան, կանգնեց նաև Վասակը Դերենիկ Դեմիրճյան
- անշարժ՝ ոտքի վրա մնալ ◆ Ձեռները ծոցին կանգնել Էին (Ակսել Բակունց)
- կանգ առնել, քայլելը դադարեցնել ◆ Պառավը… երկու քայլ հետևեց նրան և կանգնեց (Ակսել Բակունց)
- կանգ առնել, դադարել, անշարժանալ, շարժվելուց դադարել ◆ Ջուրը կանգնել Է։ Այնպես թվաց, թե ժամանակը կանգնեց Դերենիկ Դեմիրճյան
- հավասարակշռությունը պահպանել, որոշակի դիրքում մնալ ◆ Հազիվ Էր կանգնում ոտքերի վրա (Ակսել Բակունց)
- խոյանալ, բարձրանալ, ձգվել դեպի վեր ◆ Կանգնած Էր Անուշ բերդը յուր բարձր, քարեղեն ստորոտի վրա (Րաֆֆի)
- մի բանի վրա ելնել՝ բարձրանալ, ոտքերով հենվել մի բանի ◆ Կաքավը կանգնեց քարին։ Նա կանգնեց ոտքի թաթերի վրա՝ լավ տեսնելու համար։
- տեղ գրավել՝ ոտքի վրա մնալով ◆ Նա մի կերպ կանգնեց պատի մոտ։
- տնկվել, ցցվել ◆ Ի՞նչ ես աչքիս առջև կանգնել:
- տիրել, պատել, լցնել, տարածվել, տոգորել ◆ Սենյակում կանգնած Էր նոր ներկված հատակի ներկի սուր հոտը Գուրգեն Մահարի
- երևալ, պատկերանալ ◆ Նրա աչքերի առաջ կանգնում Էր հայրը (Ակսել Բակունց)
- ելնել՝ համախմբվել մի բանի համար ◆ Ուխտել են՝ մի մարդու պես կանգնել, կամ մեռնել կամ ազատել հայրենիքը սպառնացող վտանգից (Րաֆֆի)
- օգնել, պաշտպանել, պաշտպան կանգնել ◆ Ու էսպես կանգնենք մեկ մեկի համար Հովհաննես Թումանյան
- չգործել, գործելուց դադարել, չաշխատել, չբանել ◆ Ժամացույցը կանգնել Է։
- ընկած-մնացած լինել, ընկնել մի տեղում, մնալ ◆ Ճանապարհի եզերքին կանգնած Էր մի վթարված մեքենա Սերո Խանզադյան
- գտնվել, լինել, դրված լինել ◆ Անկյունում կանգնած Է դաշնամուրը ։
- պարապ՝ անգործ մնալ, գործ չանել ◆ Մենք պարապ-սարապ կանգնելու սովոր չենք Սերո Խանզադյան
- հաստատվել, հիմնվել, հիմնադրվել ◆ Ընկնում են հին գահերն այնտեղ, այստեղ կանգնում չեղած կարգեր Եղիշե Չարենց
- (բնստ․) բացվել, տարածվել, ծագել, գոյություն ստանալ ◆ Ու կանգնեց տանս շեմքին արդար արշալույս (Սողոմոն Տարոնցի)
- որևէ գործի՝ զբաղմունքի անցնել՝ լինել՝ լծվել, որևէ բանով զբաղված լինել ◆ Նրանք աշխատանքային հերթափոխի են կանգնել:
- անհողդողդ՝ անսասան լինել ◆ Ես ժայռի նման կանգնած եմ ամուր (Ավետիք Իսահակյան)
- վերականգնվել, պատկերանալ, հառնել (մտքի՝ աչքերի՝ հայացքի առջև) ◆ Ունկնդիրների առջև կանգնում Էր անցյալի՝ զգացմունքի թափով հարուստ օրերի պատկերը Եղիշե Չարենց
- (ժղ․) համառել, իր ասածը պնդել
- (հնց․) կանգնեցնել, կառուցել ◆ Պարսիկը… կկանգներ ատրուշան Ստեփան Զորյան
- (հնց․) ստեղծել, կառուցել, կերտել, հիմնադրել ◆ Մենք, որ մի նոր կյանք ենք կանգնել, չունենք երգեր հատու ու խոր Եղիշե Չարենց
- կազմում է հարադրական բայեր՝ լինել, դառնալ, որպես մի բան հանդես գալ նշանակությամբ, ինչպես՝ պաշտպան կանգնել, վկա կանգնել, տեր կանգնել և այլն
Խոնարհում խմբագրել
| Խոնարհում | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Հոմանիշներ խմբագրել
- բարձրանալ, վեր կենալ, ոտքի կանգնել
- տնկվել, ցցվել
- կանգ առնել, դադարել
Արտահայտություններ խմբագրել
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ խմբագրել
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։