կիրակի

Հայերեն

Play media

«կիրակի» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

Գոյական

վանկեր՝ կի·րա·կի 

• շաբաթվա առաջին օրն է

Հոմանիշներ

• միաշաբաթ
• մեկշաբթի

Մեկշաբթի - 1-շաբթի - Mekshabti

Երկուշաբթի - 2-շաբթի - Yerkushabti

Երեքշաբթի - 3-շաբթի - Yereqshabti

Չորեքշաբթի – 4-րեկշաբթի - Choreqshabti

Հինգշաբթի - 5-շաբթի - Hingshabti

Վեցշաբթի - 6-շաբթի - Vecshabti

Շաբաթ - հանգստի օր – Shabat

Հայերը, լինելով Քրիստոնիա ժողովուրդ, լրջորեն են վերաբերվել Աստվածաշունչ գրքի տեղեկություններին և այդ պատճառով շաբաթվա օրերն անվանել են շաբաթվա մեջ ըստ նրանց ունեցած Աստվածաշնչական հերթականության: Աստվածաշնչի համաձայն, հայերն առաջին օրն անվանել են մեկշաբթի, (Հետագայում կոչվեց Կիրակի, արևի օր), երկրորդ օրն անվանել են երկուշաբթի, երրորդ օրն անվանել են երեքշաբթի, չորրորդ օրն անվանել են չորեքշաբթի, հինգերորդ օրն անվանել են հինգշաբթի, վեցերորդ օրն անվանել են վեցշաբթի, և յոթերորդ օրն անվանել են շաբաթ, որը նշանակում է հանգստի օր: Հետագայում վեցշաբթին անվանվեց ՈՒրբաթ, որ նշանակnւմ է նախապատրաստվել: Նախապատրաստվել հանգստի օրվա, շաբաթ օրվա համար: Լինելով Քրիստոսի ճշմարիտ հետևորդները, հայերը երկար դարեր հանգստացել են յոթերորդ օրը, շաբաթ օրը, Ատվծաշնչի համաձայն: Հետագայում, ընկնելով հռովմեացիների ազդեցության տակ, հայերի որոշ մասը սկսեցին հանգստանալ Մեկշաբթի օրը (արևի օրը) շաբաթ օրվա փոխարեն: Մեր օրերում հայերի մի մասը շարունակում է հավատարմորեն հետևել Քրիստոսի օրինակին և հանգստանում են շաբաթ օրը, որը յոթներորդ օրն է, իսկ հայերի մյուս մասը, ովքեր անտեղյակ են Աստվածաշնչին, չունեն հատուկ հանգստյան օր:

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

• ադրբեջաներեն: bazar (az)
• ամհարերեն: እሑድ ‎(ʾəḥud)
• անգլերեն: Sunday (en)
• արաբերեն: يَوْم الْأَحَد ար ‎(yawm al-ʾaḥad)
• արագոներեն: domingo (an) ար
• բաշկիրերեն: йәкшәмбе ‎(yäkšämbe)
• բելառուսերեն: нядзе́ля իգ ‎(njadzjélja)
• բիրմաներեն: တနင်္ဂနွေ (my) ‎(ta.nangga.nwe)
• գալիսերեն: domingo (gl) ար
• գայելյան շոտլանդերեն: Didòmhnaich (gd) ար
• գերմաներեն: Sonntag (de) ար
• դանիերեն: søndag (da) ը
• էսպերանտո: dimanĉo (eo)
• էստոներեն: pühapäev (et)
• թայերեն: วันอาทิตย์ (th) ‎(wan aa-tít)
• թուրքերեն: pazar (tr)
• թուրքմեներեն: ýekşenbe
• իդո: sundio (io)
• իռլանդերեն: Domhnach (ga) ար
• իսլանդերեն: sunnudagur (is) ար
• լաոսերեն: ວັນອາທິດ (lo) ‎(wan 'ā thit)
• լեհերեն: niedziela (pl) իգ
• լյուքսեմբուրգերեն: Sonndeg (lb) ար
• կատալաներեն: diumenge (ca) ար
• կորեերեն: 일요일 (ko) ‎(iryoil)
• հյուսիսային սաամի: sotnabeaivi
• հոլանդերեն: zondag (nl) ար
• հունարեն: Κυριακή (el) իգ ‎(Kyriakí)

• հունգարերեն: vasárnap (hu)
• ղրղզերեն: жекшемби (ky) ‎(cekşembi)
• ճապոներեն: 日曜日 (ja) ‎(にちようび, nichiyōbi)
• մալթայերեն: il-Ħadd ար
• շվեդերեն: söndag (sv) ը
• ուզբեկերեն: yakshanba (uz)
• ուկրաիներեն: неді́ля (uk) իգ ‎(nedílja)
• ույղուրերեն: يەكشەنبە ‎(yekshenbe)
• չեխերեն: neděle (cs) իգ
• չինարեն:

  հյուսիսային չինարեն: 星期日 (zh) ‎(xīngqīrì, xīngqírì), 星期天 (zh) ‎(xīngqītiān, xīngqítiān), 日曜日 (zh) ‎(rìyàorì)

• պարսկերեն: یک‌شنبه ‎(yek-šanbe)
• պիեմոնտերեն: duminica իգ
• պորտուգալերեն: domingo (pt) ար
• ռումիներեն: duminică (ro) իգ
• ռուսերեն: воскресе́нье (ru) չ ‎(voskresénʹje)
• սլովակերեն: nedeľa (sk) իգ
• սլովեներեն: nedélja (sl) իգ
• վիետնամերեն: Chủ nhật (vi)
• վրացերեն: კვირადღე ‎(ḳviradɣe)
• տաջիկերեն: якшанбе (tg) ‎(yakšanbe)
• տիբեթերեն: གཟའ་ཉི་མ ‎(gza' nyi ma)
• քմեր: ថ្ងៃអាទិត្យ (km) ‎(thngay ʼaatɨt)
• ֆարյորերեն: sunnudagur (fo) ար
• ֆիններեն: sunnuntai (fi)
• ֆրանսերեն: dimanche (fr) ար

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

Վիքիպեդիայում հոդված կա հետևյալ թեմայով՝ Կիրակի: