հազ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [hɑz]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ հազ
վանկեր՝ հազ
հազ 1
խմբագրելՍտուգաբանություն
խմբագրել- Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *kuazg՛հ-` *kuas-(g՛h)- «հազալ» արմատից. հմմտ. հին հնդկերեն kas, kaçá-, հին վերին գերմաներեն huosto, լիտվերեն kosèti «հազ»։
Բացատրություն
- (ֆզլգ․) Շնչառական ուղիղներում օտար մասնիկների, գրգռող գազերի կամ կուտակված լորձի հեռացմանն ուղղված պաշտպանական ռեֆլեքս։ Դրւևորվում է արտաշնցման ցնցումային շարժումներով, որոնց հետևանքով թոքերում և շնչուղիներում ճնշումը կտրուկ բարձրանում է, և օդն ու օտար մասնիկները մեծ ուժով դուրսեն մղվում։
Գոյական
խմբագրել- խռկոտ աղմուկով ուղեկցվող ջղաձգական ու ընդհատ-ընդհատ արտաշնչություն
- այդ երևույթի պարբերական նոպաները որպես որոշ հիվանդությունների ուղեկցող պրոցես
- տե՛ս տատրակ (բսբ․)
Հոմանիշներ
խմբագրել- հազոց, (գվռ․)՝ քխոցք, քխքխուկ
- տե՛ս տատրակ
Արտահայտություններ
խմբագրել- հազի դեղ - բարդածաղիկների ընտանիքին պատկանող խոտաբույս
Ի արտաքին հոլովում | ||
Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
Ուղղ. | հազ(ը) | հազեր(ը) |
Սեռ. | հազի | հազերի |
Տր. | հազի(ն) | հազերի(ն) |
Հայց. | հազ(ը) | հազեր(ը) |
Բաց. | հազից | հազերից |
Գործ. | հազով | հազերով |
Ներգ. | հազում | հազերում |
Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ | |
հազ 2
խմբագրելհազիվ բառի արմատը, որ գործ է ածվում միայն հազիվ-հազ կրկնավորի մեջ
Հոմանիշներ
խմբագրելԱրտահայտություններ
խմբագրելԲաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
խմբագրելԹարգմանություն
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Հովհաննես Մակարյան, Կիմ Աբելյան, Անասնաբուժական կլինիկական տերմինների բացատրական բառարան, Երևան, «Ստամպա», 2002 — 256 էջ։