Հայերեն դարձվածք

    1. (ա/մ հոգիին հատոր՝ կտոր, (հնց․) հոգվույն հատոր) - ջերմորեն սիրելի անձ ◆ նրա հոգու հատորը հողի տակ փչեց վերջին շունչը։ ԱՀ. ◆ -Մի՛ քաշեք, մի փրցնեք, մեկ հատիկս էր, աչքիս բիբը, հոգուս հատորը, մի՛ քաշեք։ Թլկ. ◆ «Իսկ դո՞ւ, դո՞ւ, իմ հոգույս հատոր»: Գրիգոր ◆ -Չեմ վարանիր հայտնելու քեզ թե իմ հոգվույս հատորն է՝ այսինքն կենացս ապագա ընկերուհին է այդ։ Տյուս. ◆ համեմատության համար՝ Ես իր ծնողաց տունը թողնելով հոգեհատորս, գացի Ամերիկա։ Եր.
    2. զավակ ◆ Երանի լիներ մեկն իր այն հայրենակիցներից, որոնք...կարողացել են ձգել ճակատագրի հաճույքին իրենց արյան ու հոգու կտորն ու հանգիստ վերադարձել հայրենիք։ ԱլՇ
    3. (ա/մ (խսկց․) հոգիիս փարչա [«կտոր»]) ջերմորեն սիրած անձին դիմելու արտ. է ◆ Հոգուս հատոր/ Սըրտիս կըտոր, / Դասիս համար, / Դու մի՛ հոգար։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Օգտագործման օրինակ չկա(см. խորհուրդներ). -Այո, հոգուս հատոր, ի՞նչպես չէ։ ԱԻ ◆ -Ա՜խ, դո՛ւք, իմ մարմնիս մարմինը, իմ արյանս արյունը, դո՛ւք, իմ մսիս մեկ կտորը, և հատորը իմ հոգիիս: Լևոն Շանթ ◆ «Իմ մեկ հատիկ... կարոտյալ և անմոռանալի յավրում [«ձագուկս»] հոգիիս կտոր Կարպիս»։ Անդր. ◆ Օգտագործման օրինակ չկա(см. խորհուրդներ). Մի՛ լար, հոգվույս իմ հատո՛ր, / Գուցե դառնամ, ո՜հ, մի՛ լար։ ՄՊ ◆ -Ա՜խ, Վարդուհի... հոգիիս են [«ամենից»] խոշոր փարչան: Եր.

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։