Հայերեն դարձվածք

  1. ((բրբ․)՝ մեծ ճոթը՝ ճոթերը ականջը մնալ, ողջ տեղը ականջը մնալ) ջարդուկտոր՝ ջարդուփշուր լինել ◆ - Բայց մեկը որ վեր ընկնի էդ ահագին բարձրությունից, ով գիտե մեծ կտորը ականջը կմնա։ (Ղազարոս Աղայան) ◆ Ի սեր Աստծո, չպայթես, ընկեր Բարեղամ, թե չէ մեծ պատառն ականջս կմնա - սրամտեց մի երիտասարդ կոմերիտական։ Գրիգոր Բալասանյան ◆ Ծիերը առնում են քյինյում։ Ամեն մնի մեծ պատառը անգաճն ա մնում։ (Փարի) ◆ Ախրը [«ի վերջո»] թռալ ա ամարաթին [«ապարանքի»] ղրաղը, իրեք հետ զինքյը տըվալ ա տափը, փշըրվալ, մեծ ճոթը անգուճն ա մնացալ։ (Թաքավերին կնեգյը...) ◆ Լոխչին [«բոլորին»] էլ ըտըհենց տափավն ա էկալ փշըրալ, հու [«և»] մեծ ճոթերն էլ անկաջն ա մնացալ։ (Դորվիշին հեքյաթը) ◆ - Մի շաբաթ առաջ մեր գյուղում մի լավ շնաթակ կերավ... գյուղացիք այնքան ծեծեցին, որ ողջ տեղը ականջը մնաց։ (Րաֆֆի) ◆ - Եթե վար իյնայի՝ ամենեն մեծ կտորս ականջս պիտի մնար։ Տատր ◆ Կապեցին ղաթրի [«ջորու»] պոչիցը, բրախեցին հանդը, մենձ թիքեն մնաց էրկու հ’անգաջը։ (Ասլան թևքավոր) ◆ Էս տղիս դևը վեր թափ ա տամ, թաքավերին դևը օխտը կյազ տեն ա ինգյում, մեծ կուտուրը անջուկն ա տառնամ։ (Թաքավերի տղան)
  2. սպառնալիք է (ջարդուկտոր կլինես՝ կլինի...) ◆ - Էյ, ո՞վ ես, դուս արի, թե չէ մենծ թիքեդ անկաջդ մնաց։ (Պերճ Պռոշյան) ◆ Դրան էն օրը քցեմ, որ մեծ կտորը ականջը մնա։ (Խաչատուր Աբովյան)
  3. իսպառ ոչնչանալ ◆ Իր հերոսների բերանով նա ասում է. «Հայկական դիվիզիան մի գլուխ ջարդվում է», «Հայկական դիվիզիայի մեծ կտորը ականջն է մնացել»։ «ՍՀ» ◆ Խոյանալիս էլ աշխարհի «մեծ բրդուջը ականջը կմնա», որովհետև գործադրվելու են ատոմային ռումբեր։ «Հայք»

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։