խոսեցնել. խոսելու ընդհունակությամբ օժտել (փխբ․): Սովորեցնել որ միայն այսինչ բաները խոսի։ ◆ Խինկարը իմաստուն է և կրնա գիշերը լեզու դնել այս ավազակին բերանը ու ազատել զինք արդարության ձեռքա։ Ռուբեն Զարդարյան◆ Եվ հետո առնում / Լեզու ես դնում բերանում նրա, / Ասել ես տալիս խոսքեր զանազան։ Համո Սահյան◆ Սարերի, ձորերի, քարափների բերանը էլ ետ լեզու է դնում, էլ ետ շունչ տալիս, որ իր քաղցր ձենը քաշեն։ (Խաչատուր Աբովյան)
համրձակ խոսելու՝ դիմադարձելու մղել՝ խրախուսել՝ գրգռել։ ◆ Ինքը բերանը լեզու է դնում, հետո էլ բողոքում, թե՝ լեզվանի է։ ◆ Մոտն էնքան ճոչ- ճոչ խոսացին, մինչև դար [«դրա»] պերանն էլ լեզու տըրին:
խոսելու քննադատելու հնարավորություն տալ՝ ստեղծել։ ◆ Մեղքս չեմ թաքցնիլ. հոգաբարձուներին ուղարկողը և բերանները լեզու դնողը ես էի։ (Պերճ Պռոշյան)
