((բրբ․) պիրանու սաղունձ տեռնալ) տևական չարախոսությունների, բամբասանքների նյութ՝ առարկա լինել․ խայտառակվել ◆ Եվ հանկարծ անբան մարդկանց, բախտախնդիրների բերանի ծամոն են դառնում, ու նրանք խամում և որոճում են։ Վալտեր Արամյան◆ Ու մենք էլ ծամոն դարձած չընկնենք աշխարհի բերանը, թե՝ հայերն իրենց ազատությունը մի փաթեթ երշիկով ծախեցին։ «Հայաստանի Հանրապետություն»◆ Մաեռ ինչ քաշի, իրա խելքի ծեռից կքաշի․ ծամոն տառավ ընգավ խալխի պերանը։ Սպիտակ ◆ Վերջապես գայթակղությունը․․․ծամոցը եղախ էր ամենուն բերնին։ (Գրիգոր Զոհրապ)◆ Էտ պենն էլ տեռալ ա պիրանու սաղունձ։ Ղարաբաղ
((բրբ․) բերանի մաստակը լինել, (արևմտհ․) բերանը ծամոց՝ ձյութ դառնալ) տևական խոսակցություննների նյութ՝ առարկա լինել ◆ Մեծ բարեբախտություն էր, որ դա բերանի ծամոն չդարձավ հասարակության մեջ, որովհետև Ջոյի կինն ապահարզան չպահանջեց։ ◆ -Եղածը սուտ կամ իրավ՝ ամեն մարդու բերնին մեջ ծամոց մը ձոթ կը դառնա։ Վահե Հայկ◆ Երկու ամիս տներումն էլ ուրիշ խոսակցություն չկար, մենք էինք բերանների ծամոցը։ (Պերճ Պռոշյան)◆ Երթալու, հեռանալու եմ ասկե, քանի որ ամենուն բերնին ծամոց եղած չէ գաղտնիս։ (Տիգրան Չյոկյուրյան)◆ Միհրան Զարիկյան շարունակեց իբրև տխուր հիշատակ՝ երկար ատեն մարդոց բերանը մնալ ծամոց մը ձյութի նման։ Վահե Հայկ◆ Բոլոր գեղին բերանը խամ ու ձյութի պես կը տրորվի Մըյրեի անունը։ (Թլկատինցի)◆ -Հիմի էլ ո՛ր քուչովն անց ես կենում, դու ես բերանների մաստակը։ (Պերճ Պռոշյան)
անընդհատ կրկնվել (խոսքը) ◆ Մտաբերեց հանկարծ Հակոբ աղային բերնին ծամոց դարձած խոսքը։ (Ավետիս Ալիքսանյան)◆ Բայց չեմ կարծեր որ այստեղ հիշատակ մը թողած ըլլա, բացի պեյրութցիներուն բերնին խամոց եղած ասույթե մը․ «Առաքե՛լ, վրան ել»։ Անդրանիկ Ծառուկյան◆ -Հիմի ինչի՞ ես բեյնիդ էզբեր էրե՝ գողցրել է, գողցրել է։