Հայերեն դարձվածք

  1. երկյուղել, հոգ անել ◆ Դաստիարակվել ու մեծացել է մի ընտանիքում, որտեղ, երևի, դողում են նրա ամեն մի քայլի համար: (Աբիգ Ավագյան) ◆ Եվ սուրբ Մաշտոցն դողացել է նոր-նոր լուսաշխարհ բերած իր գրերի ճակատագրի համար, սարսափել է ու ցավից տնքացել։ Մուշեղ Գալշոյան ◆ Մարինե վանքը Մշո հողում է, / Մշեցու ոգին վրան դողում է: (Մուրացան)
  2. հոգածություն հանդես բերել ◆ Իրար սիրում էին ինչպես նորապսակները, դողում էին նրա առողջության վրա, թույլ չէին տալիս, որ նրա քթին ճանճ նստի։ Գուրգեն Մահարի ◆ Ամեն մի խաքչքարի, մատուռի, աղբյուրի, վանքի, մատյանի համի (պիտի) դողային: Սասուն Վարդանյան
  3. ամուր կառչել՝ կորցնելուց վախենալով (առավելապես արհամարհական) ◆ Այնքան են դողում նրանք իրենց իշխանական դիրքի համար, որ չեն էլ մտածի որև է ըմբոստ խոսք ասել արյաց արքային։ Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ - Ես չեմ դողում իմ պաշտոնի վրա, երբ որ ուզեն կամ երբ որ ուզեմ, կարող եմ թողնել Վանն ու Վայոց Ձորը։ Գուրգեն Մահարի ◆ Բայց ի՜նչ ընեմ եթե կը դողամ քու սիրույդ վրա, եթե կը վախենամ որ բան մը չի պակսի անկե։ ՀրԱս ◆ Մարդու չեն երթար, բայց կը դողան իրենց երիտասարդության վրա: Հակոբ Օշական ◆ Ծեր, կյանքին վրա դողդողացող որբևայրի Սուրբիկը կը լսեր։ Համ
  4. պաշտել, հոգի տալ (արհմրհ․) ◆ Ան տան վրա նա պետք է որ ամենից ավելի դողալիս լինել, որովհետև այստեղ իր բնակարանի միմիայն կահավորանքը մի ահագին հարստություն էր։ Ն-Դ ◆ Մարած մոխիրներ բոլո՛րդ ալ, կաշիի վաճառականներ բոլո՛րդ ալ. միայն ձեր պզտիկ շահերուն կը նայիք, միայն ձեր մատներուն վրա կը դողաք: Շահան Շահնուր ◆ համեմատության համար՝ «Էնպես էն սրթսրթում իրանց խազինի [«ունեցվածքի»] վրա, հենց իմանա, թե առաջներիցը թև կառնի, կթռչի։ (Ղազարոս Աղայան)
  5. խիստ, բծախնդրորեն խնայել ◆ Մարի Անտուանետը «դողում էր» յուրաքանչյուր րոպեի ու վայրկյանի վրա: «Եթեր»

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։