Հայերեն բարբառային բառ

վանկեր՝ յան 

յան 1 խմբագրել

  1. Համշեն՝ կողմ ◆ Էս յանը ուռ ա, էն յանը ուռ ա, կողբեցու հարսի ջիբինը նուռ ա։ Ահ ◆ Մըկիճ մին յանավըս ա պրանած, մին յանավըս ալ սալդաթըն ա պրանած։ (Հովհաննես Մուրադյան)
  2. Ղարաբաղ, Գանձակ՝ փեղկ
  3. Ղարաբաղ, Գանձակ՝ սենյակի երկու կողքերի գորգերը
  4. Վան՝ դես ◆ Ոչխարի միսը ծախվում էր յանով կամ չարեքով (կամ կեսը, կամ թե քառորդ մասով)։ (Ձեռագիր)
  5. կողքի, կողքից ◆ Նետը յան հենց կացավ, քարերը ջարդելով գնաց։ (Հայ ժողովրդական հեքիաթներ)

Արտահայտություններ խմբագրել

  1. յան գալ
    1. մի կոխքի վրա հենվել, թիկն տալ ◆ Մարալ,մարալ, մարալի պես ման կուգաս, Բարձը դնեմ, խալու վրա յան կուգաս: Ժող.երգ
    2. պառկել ◆ Լուսիկ, Լուսիկ վար եկո, Յաթախ ձգիմ յան եկո: (Հ․Տեր-Հակոբյան)
  2. յան յան անել
    1. Ղարաբաղ՝ որոնել, տարբեր կողմեր փնտրել
    2. էս կողմ էն կողմ քցել, ցաք ու ցրիվ անել ◆ Էս մարթը ճախը յանճյան ա անըմ տըեսնըմ տակին մին սանդուղ։ (Հայ ժողովրդական հեքիաթներ)
  3. յան տալ
    1. մի կողմի վրա գնալ
    2. ճանհապարից դուրս գալ, թեքվել, կողքով անցնել
    3. հենել ◆ Դավրիշ տղան մին կերպ յան ա տամ, թաքավըրեն զորքը քյինամ ա։ Տղան վըեր ետ ա մնում, կյամ ա ճորուն քշտին շորերը հանում, սըև ծիյին թարքը կապում։ (Հայ ժողովրդական հեքիաթներ)
    4. Կարին՝ հենել
  4. մե յան - մի կողմ, վրա ◆ Քասսան, պերնի քարն ուսուլով քյաշին մե յան: (Քյոռ Օղլի)
  5. մե յանեն
  6. մի յանից - մի կողմից, մյուս կողմից ◆ Մե յանեն էլ էշն ը ըսկըսելը զըռալ։ ՄԱս ◆ Համե մե յանից էլ մտածում եմ «խո չեմ կանա ըստե մնա ջուն-ջունավարների փայ հ'լնեմ»։ (Հայ ժողովրդական հեքիաթներ)
  7. մե յանի վրա - Մի կողմի վրա, մի կողմ, մի տեղ, որևէ տեղ ◆ Գլուխս վերցնեմ մե յանի վրա էթամ։ Ահ
  8. մեկի յանն իլիլ - Մեկի կողմը պահել, մեկի օգտին խոսել ◆ Ժողորթը զութ իրան տըղի յանն են: (Ձեռագիր)

յան 2 խմբագրել

  1. Մուշ՝ կամ, յա ◆ Մալն օր տեր չ'ըլմնի յան գողուծուրիկ ա, յան գտածուրիկ ա։ Ահ ◆ Ճահել տղա է, տեսար օր մե պոտոռիկ փերձենք (փորձանք) մի հանեց ուր գլուխ, յան թողեց գնաց Թիկլիս։ Բնս

Արտահայտություններ խմբագրել

  1. յան աղն է պակաս, յան՝ մանը - տե՛ս յա աղն ա պակաս, յա մաղը

յան 3 խմբագրել

  1. Ղարաբաղ, Գանձակ՝ ձկան չորացրած կողքերը

Արտահայտություններ խմբագրել

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Հրաչյա Աճառյանի Անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Հայոց լեզվի բարբառային բառարան («Նաիրի» հրատարակչություն), Երևան, «ՀՀ Գիտությունների Ազգային Ակադեմիա», 2001-2002 — 2792 էջ։