Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ շռայլ

վանկեր՝ շ(ը)•ռայլ 

Ստուգաբանություն

խմբագրել

Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *skher-s-՝ *(s)ker- «ցատկել, շուրջը ցատկել» արմատից՝ -այլ ածանցով (հմմտ. մռայլ), որտեղից նաև ցիր-. հմմտ. հին հնդկերեն kirati- «ցանում է, շաղ է տալիս, թափում է, նետում է, շպրտում է», միջին վերին գերմաներեն schrren «ցատկեցնել, ցրել»։

Ածական

  1. անխնա, առատ, անհաշիվ ու առանց խնայելու ծախսող՝ վատնող ◆ Տիկին Բարբարեի և օրիորդ Սոֆիի շռայլ ծախսերը օրըստօրե ավելանալով` բոլորովին մաշեցին նրա հարստությունը: (Րաֆֆի)
  2. մեծ ծախսերի հետ կապված, որտեղ ավելի է ծախսվում, քան պետք է: ◆ Շռայլ կյանք` նիստուկաց:
  3. անխնա` ավելի ծախսող, քան պետք է, վատնող, անխնա կերպով՝ առանց խնայելու կատարված ◆ Հայրս շռայլ մարդ չեր, ոչ արաղ էր խմում, ոչ ծխում էր և ոչ էլ լավ ուտում կամ հագնվում էր: (Րաֆֆի) ◆ Քյազիմ-բեգ Ադիլբեգովը Միքայելի ընկերների մեջ ամենից ազատն էր ընտանեկան պայմանների նկատմամբ, ամենից հարուստն ու ամենից շռայլը: (Շիրվանզադե)
  4. լիուլի, առատ, փարթամ, ճոխ, առատութան մեջ անց կացվող, հարուստ ◆ Շռայլ այգիներ: ◆ Շռայլ լույս` լուսավորություն:
  5. առատազեռնորեն մի բան պարգևող՝ տվող՝ բերող ◆ Շռայլ գարուն:
  6. (փխբ․) չափից` հնարավորության սահմաններից մեծ, անիրագործելի ◆ Շռայլ խոստումներ:
  7. (փխբ․) առատություն՝ երջանկություն բերող ◆ Շռայլ առավոտ լենինյան դարի: Եղիշե Չարենց
  8. (փխբ․) առատորեն տրված՝ պարգևած, անթերի, առանց պակասության ◆ (Մարդուն) մի փոքր անդորր տուր, մի փոքր առիթ ու նա քո դեմ կփռի իր հոգու շռայլ գեղեցկությունները: Սերո Խանզադյան
  9. (փխբ․) հորդ, վարար ◆ Գառնան շռայլ անձրև է գալիս: «Գրական թերթ»

Հոմանիշներ

խմբագրել
  1. վատնիչ, վատնող, շվայտ, արբշիռ, ընչավատն (հնց․), ավերկիչ
  2. առատաձեռն, շռայլաձեռն, ձեռնարձակ, առատաբաշխ, (հնց․) ընդարձակաձեռն, առատաձիր, բարեբաշխ, ձեռնաբաց, ձեռքը բաց
  3. ճոխ, փարթամ, շռայլուն, հուռթի, պերճ, լիառատ, լիուլի
  4. տե՛ս ճոխ
  5. տե՛ս հորդ

Արտահայտություններ

խմբագրել

Թարգմանություններ

խմբագրել

Աղբյուրներ

խմբագրել