փափախ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [pʰɑˈpʰɑχ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ փա•փախ 

Գոյական

1. (նորբ․) (ժղ․) մորթե գլխարկ
2. (փխբ․) տղամարդկության՝ քաջության՝ արիության խորհրդանիշ
3. (փխբ․) պատվազգացության խորհրդանիշ
4. (փխբ․) ապօրինի եկամուտ, չարաշահումով՝ խարդախությամբ՝ խաբեությամբ ձեռք բերված եկամուտ, չարաշահումով՝ խարդախությամբ՝ խաբեությամբ ձեռք բերված եկամուտ՝ շահ
5. (փխնն․) փափախավոր մարդ

Հոմանիշներ

1. տե՛ս գլխարկ
2. տե՛ս քաջություն
3. տե՛ս պատվազգացություն
4. տե՛ս խարդախություն

Արտահայտություններ

1. փափախ անել
   1. ապօրինի կարգով շահ ձեռք բերել, խաբեությամբ՝ խարդախությամբ եկամուտ ստանալ
   2. հասանելիքից՝ նախատեսված օրինակ կերպով սահմանվածից ավելի մի բան ստանալ՝ անել
2. փափախ գործ - կողմնակի՝ հավելյալ եկամուտ բերող գործ՝ զբաղմունք
3. փափախ տալ - հավելյալ դրամ տալ, հասանելիքից ավելի կամ՝ ապօրինի վճար տալ՝ որևէ գործի համար (կաշառքի ձևերից մեկը)
4. փափախ ունենալ
   1. պատվազգացություն ունենալ
   2. կողմնակի՝ հավելյալ եկամուտի աղբյուր ուենալ
5. փափախ աչքեր գցել
   1. ամոթահար անել
   2. ամոթահար լինել
   3. ույնն է՝ փափախը գետնով տալ
6. փափախը գետնով տալ - անպատվել, անպատիվ անել, վարկաբեկել
7. փափախներով խռկել՝ խռիկ տալ- առանց որևէ դժվարության՝ առանց զենքի դիմելու թշնամուն փախուստի մատնել
8. փափախով անել - գլխարկը գլխից վերև շարժվելով մեկին կանչելու նշան անել

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

անգլերեն՝ fur hat, sheepskin hat, Caucasian hat, papakha, (metaphorically) virility, bravery, (metaphorically) black money գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ папаха (ru) ‎(papaxa), папах (ru) ‎(papax), халтура (ru) ‎(xaltura), взятка (ru) ‎(vzjatka), мужская честь (ru) ‎(mužskaja čestʹ), достоинство (ru) ‎(dostoinstvo) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Ալինա Մուրադյան, Նորածանոթ բառերի բացատրական բառարան (Իմաստասեր Անանիա Շիրակացի համալսարան), Երևան, 2006 — 60 էջ։