քշել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [kʰʃɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ քշել
վանկեր՝ ք(ը)•շել
Ստուգաբանություն խմբագրել
Ծագումն անհայտ է։ Հրաչյա Աճառյանը համարում է բնաձայնական բառ։
Բայ
- ուժ գործադրելով՝ մղելով առաջ տանել, առաջ մղել՝ հրել ◆ Սայլակը` ձեռնասայլակը քշել:
- վարել, ղեկավարելով շարժման մեջ դնել մեքենան ◆ Կառքը քշել:
- առաջն անելով տանել ◆ Արևահատը, կով ու ոչխար առաջն արած, քշում էր նրանց։ (Ղազարոս Աղայան)
- իր հոսանքով տանել ◆ Երկնքով մեկ մյուսի հետևից լողում էին ամպերը, որոնց քշում էր քամին։, ◆ Առվակը քշում էր թափված տերևները։ Եղիշե Չարենց
- քայլել, վազել, առաջ շարժվել տալ (հարվածելով, համապատասխան բացականչություններով և այլն) ◆ Ձին, եզները քշել ◆ Ճպտին արա, քշի, հոտաղ։ Հովհաննես Թումանյան
- վանել, հեռացնել ◆ Հավերը քշել:
- վռնդել, դուրս անել, վտարել կուսակցությունից, ◆ Հիմնարկից քշել:
- արտաքսել աքսորել Սիբիր ◆ Աքսոր քշել: (փխբ․)
- հալածել, հետապնդել, հետամտել ◆ Փախստականին քշեցին մինչև լեռան ստորոտը, որտեղ սպասում էր թաքնված ջոկատը։
- որևէ տեղից դուրս անել, մղել, սահմաններից այն կողմը ուղարկել ◆ Մոկաց իշխանները իրենց երկրից քշեցին Յուսուփա զորքերը։ (Մուրացան)
- մի կողմ, մի ուղղությամբ շարժել, հավաքել, վանել ◆ Զինվորները… ներկա գտնվողներին քշում են անկյունը։ ԿՌ
- մղել, հրել, տանել ◆ Փորձեր եք արել, փորձում եք հիմա, ինչպես միշտ, ահա կրկին ու կրկին մեզ քշել դեպի կործանում ու մահ։ Եղիշե Չարենց
- (փխբ․) վանել, վերացնել ◆ Պիտի գա…նորը… ու քշի այս ձորերից, ինչ ցավ է, թախիծ։ Գուրգեն Մահարի
- (փխբ․) վաճառել, ծախել ◆ Եթե այսօր դասագիրքերը չկարենամ քշել, տպարարանապետը բանտը պիտի դնե զիս։ Հակոբ Պարոնյան
- (փխբ․) գլուխ բերել, անց կացնել ◆ Էլի իր ասածը քշել:
- (խսկց․) ներկայացնել, ուղղարկել ◆ Չգիտես ինչ է գտել նրա մեջ. հա նրա անունն է առաջ քշում:
- իր թելադրանքով շարժել, իր կամքին ենթարկել ◆ Խեղճ մարդը, - գռգրեց Մարթան, ցանձը տվել ես ձմեռը, որտեղ ուզում է քշում է:, (Շիրվանզադե)
- շեշտակիորեն դիմել, գնալ ◆ Առանց թույլատվության քշեց ուղղակի մինիստրի աշխատասենյակը։
Հոմանիշներ խմբագրել
- մղել, հրել, մտցնել (խսկց․), տանել (մինջև վերջ) առաջ շարժել, ընթացք տալ, առաջ տանել, խթել, մշտել, մխել, ճիպտին անել (էշ, եզ) {{բրբ վազեցնել (ձի)
- վարել
- վանել, վռնդելլ, վտարել, խռկել (բրբ․), պուղել, խռիկ տալ, դուրս անել
- հալածել, աքսորել, տարագրել, բռնավորել (հզվդ․)
- տե՛ս մերձավորել
- տե՛ս ուտել
Արտահայտություններ խմբագրել
| Թարգմանություններ | |
Ստուգաբանություն խմբագրել
Աղբյուրներ խմբագրել
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։