Հայերեն դարձվածք

  1. պայթել (+ փխբ.) ◆ Քիչ անց էլեկտրակայանը հօդս ցնդեց։ (Դասագիրք) ◆ Հազիվ էր երևացել առաջին փափախավոր գլուխը, երբ ամբողջ կայարանը թնդաց բացագանչություններից, ամբողջ կայարանը հօդս ցնդեց: Եղիշե Չարենց
  2. (օդի մեջ՝ օդում ցնդել) կորչել, չքանալ ◆ Որպես երազ, մեկ էլ տեսար, այդ վայելքը խաբուսիկ / Օդը ցնդեց - և քեզ նորից ճնշեց կյանքի փոթորիկ։ (Ալեքսանդր Ծատուրյան) ◆ Հօդս ցնդեց / Երկրորդ / Ինտերնացիոնալը / Իր խեղկատակ, զազիր հերոսների ձեռքով։ Եղիշե Չարենց ◆ Հօդս ցնդեց հիտլերյան բանակների անպարտելիության առասպելը։ «ՍՀ» ◆ Եվայի կուսական անմեղ, անարատ գեղեցկությունը կամաց-կամաց... ցնդում է օդի մեջ... իբրև հրաշալի մի երազ։ Ն-Դ ◆ Ճառեր են ասում՝ կատարը տաք-տաք, / Էն էլ ի՜նչ ճառեր, ի՜նչ ուխտ ու խոստում / Ազգին օգնելու... Բայց մի հավատաք -/ Վաղն այդ բոլորը կըցնդի օդում: (Ալեքսանդր Ծատուրյան)
  3. (արևմտհ. օդին մեջ ցնդիլ) անհետ կորչել ◆ Խնդիրներ կը կարգադրվին, անուշի կը կապվին և ժպիտը կը ցնդի օդին մեջ: Շահան Շահնուր
  4. (անխրխս. օդի մեջ ցնդվել) փչանալ, փչացվել, կորչել ◆ Փոշու նման օդն է ցնդում ժողովրդի արյան քրտինքով կազմված ամենատեսակ գումար։ (Պերճ Պռոշյան) ◆ Ժողովրդական խոշոր հարստություններ՝ մի քանի հարյուր միլիարդների հօդս ցնդեցին: Եղիշե Չարենց ◆ Պետք է նրա մահից հետո ամեն ինչ ոչնչանար, և ամեն ինչ ցնդվեր օդի մեջ: (Րաֆֆի)
  5. (օդում պայթել, արևմտհ.՝ օդերուն մեջ ցնդիլ) ոչնչանալ ◆ Ոտքի՛, և օդերուն մեջ թո՛ղ ցնդին, օդերուն մեջ թող մոխրանան, / Մեր դահիճներուն սա՛ պատժապարտ պալատներն արյունաթոր։ Սիամ ◆ «Լսում եմ, որ սոցիալիստական ծրագիրը պայթել է օդում»: «Հայաստանի Հանրապետություն»
  6. (արևմտհ. օդին մեջ ցնդիլ) ի չիք դառնալ, զուր անցնել ◆ Ի դերև ելան և հօդս ցնդեցին ազգային համաձայնության... միասնական ճակատի ճամարտակությունները։ «Հայաստանի Հանրապետություն» ◆ Գրել էիր, որ դեկտեմբեր ամսին կխաղացվի իմ «Կապկազը». հօ՞դս ցնդեց արդյոք։ Եղիշե Չարենց ◆ Մեր երկարամյա դասախոսությունները... գործունեությունն է որ հօդս կը ցնդին: Երվանդ Օտյան ◆ Ամբողջ իր հույսերն էին որ օդին մեջ կը ցնդեին: Երվանդ Օտյան ◆ Քիչ առաջվա բոլոր մանրակրկիտ հաշիվները հօդս ցնդեցին: Պերճ Զեյթունցյան ◆ -Ի՞նչ օգուտ կրցին ունենալ այնչափ զոհողությունները... ոչինչ, բոլորն ալ հօդս ցնդեցան: Պետրոս Դուրյան

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։