օրինակ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ɔɾiˈnɑk]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ օ•րի•նակ 

Ածական

1. այն առարկան (պատկերը, գծագրությունը ևն), որի նմանությամբ՝ պատճենումով պատրաստվում են նույնպիսի ուրիշ առարկաները, նախօրինակ, նախանմուշ
2. նույնատիպ՝ նույնական առարկաների ամբողջական քանակի՝ շարքի ամեն մի առանձին առարկան՝ հատը: Գրքի տպաքանակի օրինակ: Հանդեսի մի օրինակը հանձնվել է խմբագրին:
3. հրատարակվող գործի յուրաքանչյուր հատը՝ որպես հաշվարկման միավոր: Գիրքը հրատարակված է 10000 օրինակ տպաքանակով:
4. արտադրանքի՝ շինվածքի ևն նմուշ, որով կարելի Է դատել մյուսների կամ ընդհանուրի մասին: Սարքի առաջին գործարանային օրինակն ուղարկված է մսանագիտական գնահատման:
5. ուսումնասիրության՝ ծանոթացման ևն համար որևէ նյութից վերցրած մաս՝ մասնիկ կամ որևէ առարկայի (բույսի, կենդանու ևն) առանձին միավոր, նմուշ: Կենդանիները շատ փոքր էին... չափազանց ուժեղ ջրի շիթը կարող Էր իր հետ տանել շատ փոքրիկ, բայց արտակարգ արժեքավոր օրինակները: (Պ. Լաթիլ)
6. որևէ բնորոշ առանձնահատկությամբ՝ բնութագրով ևն աչքի ընկնող մարդկանց խմբի ներկայացուցիչ, մարդկանց որևէ խմբի տիպական ներկայացուցիչ՝ մարմնացում: Անգլիական մամուլը այդ մարդուն հայտարարել էր որպես եվրոպական ու ասիական ապրելակերպի մի որոշ սինթեզի օրինակ: (Կ. Ռյուկման)
7. հետևողության՝ նմանողության առարկա դարձած սովորություն՝ արարք՝ հակում ևն: Այդ օրինակըվարակիչ էր մանավանդ երիտասարդների համար:
8. որևէ բան բացատրելու՝ պարզաբանելու կամ հիմնավորելու համար բերվող փաստ՝ տվյալ՝ երևույթ ևն: Դասագրքի օրինակները շատ պարզ են ու մատչելի:
9. (խոսակցական) լուծման համար տրվող մաթեմատիկական արտահայտություն
10. որևէ բանի վերարտադրություն՝ արտագրություն՝ արտատպություն, ինչպես և դրա յուրաքանչյուր հատը: Ձեռագիրը մեքենագրեց երեք օրինակից, որպեսզի երրորդ օրինակը իր մոտ պահի:
11. որևէ բանի նմանությունը, կրկնօրինակ, տիպար, նախատիպար: Պարեցին և՛ Կուրֆյուրստինան, ջահել ու սեթևեթ, և՛ նրա պառավ օրինակը, որ մայրն էր (Ս. Այվազյան):
12. օրինակելի՝ հետևողության արժանի գործ՝ գործունեություն ևն: Գիտությանը նվիրվածության փայլուն օրինակ: Հայրենասիրության օրինակ:
13. որևէ ցանկալի՝ հանձնարարելի ևն գործողության՝ գործունեության կատարման առանձին դեպք՝ դրսևորում՝ կատարում: Միջուկային տերությունների կողմից զինաթափման փոխադարձ օրինակները արժեքավոր ավանդ կմուծեին սպառազինությունների մրցավազքը սահմանափակելու գործում:
14. եղանակ, կերպ: Նման օրինակով վարվելը հաճախ երեխաների մեջ առաջացնում է մտավախություն և անվստահություն:
15. Գործածվում է իբրև միջանկյալ բառ՝ զորօրինակ նշանակությամբ:

Հոմանիշներ

1. տիպար, կերպար, նմանակ, տեսանակ, պատճեն, նմուշ, նմուշօրինակ (ապրանքի)
2. տպաքանակ (տիրաժ)
3. կերպ, եղանակ
4. ինչպես, օրինակի համար, զորօրինակ, օրգոն(հզվդ․)

Արտահայտություններ

1. օրինակ առնել - ուրիշի արարքին, վարքագծին և այլնին հետևել, մեկին, մի բան ընդօրինակել
2. օրինակ դառնալ - ընդօրինակության, հետևողության առարկա լինել (լավ կամ վատ տեսակետից)
3. օրինակ լինել - ընդօրինակության, հետևողության առարկա լինել (լավ կամ վատ տեսակետից)
4. օրինակ ծառայել
   1. նույնն է` օրինակ լինել
   2. իբրև ցուցադրման, ապացուցման, հաստատման առարկա ծառայել, վկայել, հաստատել
5. օրինակ վերցնել - նույնն է` օրինակ առնել
6. օրինակ տալ
   1. օրինակ դառնալ
   2. իբրև օրինակ հիշել, ցույց տալ, նշել
   3. որևէ գործողություն, քայլ առաջինը կատարել, ուրիշներին նույն բանին մղելու, խրախուսելու և այլնի համար
7. օրինակի աղագավ - որպես օրինակ, օրինակի համար (հնց․)
8. օրինակի համար - որևէ բան բացատրելու, հաստատելու և այլնի համար, որպես օրինակ ծառայող, օրինակով ցուցադրելու պարզաբանելու, հաստատելու համար
9. օրինակին հետևել մեկի, մի բանի - մեկից, մի բանից օրինակ առնել, նմանվել, ընդօրինակել
10. օրինական ամուսնություն - իրավական ամուսնություն

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ example, sample, model, specimen, copy, reproduction, for example, for instance գերմաներեն՝ Beispiel իսպաներեն՝ ejemplo իտալերեն՝ esempio պորտուգալերեն՝ exemplo ռուսերեն՝ пример (ru) ‎(primer), образчик (ru) ‎(obrazčik), образец (ru) ‎(obrazec), экземпляр (ru) ‎(ekzempljar) շվեդերեն՝ exempel ֆրանսերեն՝ exemple

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Խմբագրությամբ Ի․ Ս․ Կոնի, Բարոյագիտական բառարան, Երևան, ««Հայաստան» հրատարակչություն», 1985 — 200 էջ։
• Գ. Պարիս, Պոլիգրաֆիական և հրատարակչական տերմինների ռուս-հայերեն համառոտ բառարան, Երևան, «Հայպետհրատ», 1953 — 136 էջ։