día
Իսպաներեն
խմբագրել
Իսպաներենվանկեր՝ día
Ստուգաբանություն խմբագրել
Առաջացել է լատիներեն dies բառից, որն էլ հնդեվրոպական նախալեզվի *dyḗm բառից, *dyḗws (երկինք, օր) բառի հայցական հոլովից։
Գոյական խմբագրել
Արական սեռ խմբագրել
| Եզակի | Հոգնակի |
|---|---|
| día | días |
- օր, ցերեկ
- հոգնակի՝ կյանք, կյանքի օրեր
- (հզվդ․) հոգնակի՝ ծննդյան օր
Հոմանիշներ խմբագրել
Արտահայտություններ խմբագրել
- día adiado, día diado - որոշակի, նշանակված օր
- día artificial - արևածագից մայրամուտ
- día civil - օր ու գիշեր, գիշեր ու ցերեկ
- día colendo, día festivo, día de fiesta, día de descanso - տոնական օր, հանգստյան օր
- día laborable, día de cutio, día de hacienda, día de trabajo - աշխատանքային օր
- día lectivo - ուսումնական օր
- día natural - ցերեկային ժամ
- día pardo, día gris - ամպամած, ամպոտ, ամպած, մառախլապատ
- día puente - երկու տոն օրերի միջև օր
- día quebrado - ոչ աշխատանքային օր
- día solar - օր ու գիշեր, գիշեր ու ցերեկ, օր
- día de años - ծննդյան օր
- (եկեղ․) día de ayuno - պասի օր
- día de guardar, día de precepto - հանգստյան օր, տոն օր (սահմանված եկեղեցու կողմից)
- (եկեղ․) día del Corpus, día del Corpus de Dios, día del Corpus del Señor - տոն Տիրոջ Մարմնի և Արյան
- (եկեղ․) día de los difuntos, día de los finados - ննջեցյալների հիշատակման օր, հիշատակ մեռելոց
- (եկեղ․) día de Reyes - մոգերի երկրպագության օր
- (եկեղ․) día de viernes, día de pescado, día de vigilia - պասի օր
- algún día - մի օր
- al otro día, otro día - հաջորդ օրը, մյուս օրը
- de día - ցերեկը
- de día a día, de un día a otro - օրեցօր, շուտով, եթե ոչ այսօր, ապա վաղը, մոտակա օրերին
- de día en día - (հետաձգելով) օրեցօր
- día por día - ամեն օր, օրեցօր
- días atrás - մի քանի օր առաջ
- el otro día - վերջերս, այս մի քանի օրը
- el día menos pensado, el mejor día - անսպասելի, մի գեղեցիկ օր
- en el día de hoy, en el día de la fecha, hoy día, hoy en día - այժմ, ներկայումս, այս պահին
- en pleno día - օրը ցերեկով, բացեիբաց
- en su día - ժամանակին,
- en (todos) los días de mi (tu, etc) vida - երբեք
- entre día - օրվա մեջ
- todo el día, todo el santo día - ամբողջ օրը
- un día - մի անգամ
- un día sí y otro no, un día por medio - մեկ օր հետո
- al fin de sus días - կյանքի մայրամուտին
- buen día - լավ օր, լավ եղանակ
- mal día, día feo, día hosco - ամպամած օր, վատ եղանակ
- día crítico, día decretorio -
- բեկում, բեկումնային օր
- (բժշկ․) ճգնաժամ
- (կրոն․) día de juicio, día del juicio, día de juicio final, día del juicio final -
- դատաստանի օրը
- (նաև día del juicio por la tarde) հայտնի չէ՝ երբ, իշի զատկին, երբեք
- día a día, día tras día -
- ամեն օր
- մշտապես, օրեցօր
- a días - երբեմն, ժամանակ առ ժամանակ
- de días -
- հին, հնուց հայտնի
- տարեց, տարիքով
- del día -
- նորաձև, լայնորեն տարածված, ժամանակակից
- թարմ, այսօրվա (հացի, թերթի և այլն մասին)
- de un día para otro -
- (հետաձգելով) օրեցօր
- մոտակա օրերին, շուտով
- abrir el día, despuntar el día, rayar el día, romper el día - արևը ծագել
- caer el día - արևը մայր մտնել
- dar los días, dar los buenos días - բարևել
- dar el día - ուժեղ վշտացնել, դառնացնել ինչ-որ մեկին
- despojarse el día - պայծառանալ, բացվել, պարզվել, լուսավորվել
- estar al día - տեղյակ լինել (ինչ-որ բանից), հետ չընկնել (նորաձևությունից և այլն)
- estar en días - ծննդաբերելու օրերին լինել, հղիության վերջին ամսին լինել, ազատվելու օրերին լինել
- ir al día, vivir al día - մի կերպ գլուխը պահել
- no pasar día para uno, no pasar día por uno - լավ պահպանվել, տարիքից փոքր երևալ
- no tener más que el día y la noche - ոչ մի գրոշ չունենալ, քոռ կոպեկ չունենալ
- día de mucho, víspera de nada - մի օր լի է, մի օր՝ դատարկ
- como del día a la noche, como día y noche - ոչ մի նմանություն, ինչպես երկինքն ու երկիրը
- no se pasan los días en balde, no se van los días en balde - տարիքն իրենն ասում է
- tal día hará un año - թքած, սրան տեսեք, մի սրան տես
- tiene sus días contados - նրա օրերը հաշված են
- ¡buenos días! - բարի օր
- ¡hasta otro día! - մինչ նոր հանդիպում
- mañana será otro día - առավոտվա խելքը երեկոյինից լավ է
| Նույնարմատ բառեր | |
Աղբյուրներ խմբագրել
- Բ․ Նարումով, Իսպաներեն-ռուսերեն բառարան, Մոսկվա, «Русский язык», 1988 — 832 էջ, ISBN 5-200-00695-3։