Կաղապար:Օրվա բառ/Դեկտեմբերի 26, 2016 թ.



արքա

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ արքայ

վանկեր՝ ար•քա 

Ստուգաբանություն

Թերևս հին փոխառություն՝ հունարեն άρχων, άρχιος:

Գոյական

  1. թագավոր ◆ Ուր ահեղ կռվով չի մտնիլ արքան, ղոնաղ է աշուղն իրեն սազի հետ: Հովհաննես Թումանյան
  2. (շխմ․) շախմատի գլխավոր ֆիգուրը ◆ 29-րդ քայլում... զոհաբերեց ֆիգուր և գրոհ սկսեց սպիտակների արքայի վրա: (Մամուլ)
  3. (թղթ․) խաղաթուղթ, որ կրում է թագավորի նկար
  4. (փխբ․) արդյունաբերության կամ առևտրի որևէ բնագավառում իշխող դիրք գրավող կապիտալիստ ◆ Նավթի արքա: ◆ Ամերիկայում նստած դոլլարի արքաները պատերազմից մեծ օգուտ ունեն: (Գարեգին Սևունց)
Հոմանիշներ
  1. թագավոր, միապետ, կայսր, տիրակալ, գահակալ, թագակալ, ինքնակալ, կեսար (բյուզանդական), շահ (պարսկական), շահնշահ, արքայից արքա, թագավոր թագավորաց, ցար (ռուսական), սուլթան (մահմեդական), նեգուս (հաբեշական), փարավոն (հին եգիպտական), փադիշահ (արելյան), (հին)՝ ծիրանավոր, աշխարհակալ, աշխարհատեր
Արտահայտություններ
  1. արքայից արքա - թագավորների թագավոր, շահնշահ (պարսից թագավորների տիտղոսը) ◆ — Օգնականներս սակավ չեն, սպարապետ տե՜ր, դու միայն ինձ գործ տուր, գո՜րծ, ես ծույլ չեմ իմ պաշտոնի մեջ,— ասաց նա դիվական ծիծաղով, և ապա ավելացրեց.— արքայից արքան միշտ գոհ էր իմ ծառայություններով, և տարի չէր անցնի, որ ինձ մի քանի գյուղեր և ագարակներ չպարգևեր: (Րաֆֆի)

շարունակել․․․