անկ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ɑŋk]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ անկ

վանկեր՝ անկ 

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ * sngu-` * sengu- «ընկնել, իջնել» արմատից. հմմտ. գոթերեն sigqan, հին անգլերեն sincan, հին վերին գերմաներեն sinkan, sinken, այլև՝ հունարեն εάφθη` «ընկավ»։

Գոյական

1. պատշաճ, վայել, հարմար ◆ Կը փնտրեր բերդի համար ու քար ու կապան… անկ ու հարմար։ (Ավետիք Իսահակյան)
2. (ժղ․) ջվալի՝ խուրջինի ունկ, ականջ ◆ Հետևաբար մեզ անկ չէ դատավոր կանգնել։ (Արփիար Արփիարյան)
3. շորի՝ զգեստի եզրին կամ ծայրին կարված կտոր (իբրև եզերվածք), եզրակտոր
4. կանթ
5. (հնց․) հյուսվածք, անկվածք
6. ծերածած, նիհար (ոչխար) ◆ Հովիվը․․․ առաջին հերթին բաց էր թողնում անկերին։ (Եղիազար Կարապետյան)
7. (մրմն․) արագ անցում հենումից կախի կամ ավելի բարձր հոնումից ավելի ցածր հենման։ Կատարվում է դեպի ետ և առաջ։ Օրինակ՝ պտտաձողի վրա ետնահենումից անկ ետ, ծալակախ, կամ առաջնաթափ անկ ետ, կախ, կամ օղակների վրա առաջնաթափ անկ, կախ։
8. (մրմն․) վերելքին հակառակ շարժում է, այսինքն՝ արագ անցում է հենումից կախի կամ բարձր հենումից ավելի ցածր հենման։

Ածական

1. Շատախ, Սասուն, Մուշ՝ (ժղ․) անդամալույծ, խեղանդամ ◆ Ինչի՞, դու ա՞նկ ես, մի հարս էլ դու։ Սահակ Ամատունի

Հոմանիշներ

1. հարմար
2. հոդ
3. անդամալույծ

Արտահայտություններ

1. անկ ըլնել - անդամալույծ դառնալ ◆ Ձեռքերը անկ եղան։ ՍԾ
2. Շատախ՝ անգը մորեխ - ծույլ, անբան մարդկանց տրվող ծաղրական անուն
3. անկ ու կուտ - կծկված, հոդացավով բռնված ◆ Նա մի անկ ու կուտ բան էր․․․ չէր կարըմ տեղիցը եռալ։ Սահակ Ամատունի
4. անկ ու կուտ ըլնել, դառնալ - անդամալույծ դառնալ, բոլոր անդամները հոդացավով բռնվել ◆ Մարդը անկ ու կուտ ա էլել, տանն ընկել։ Սահակ Ամատունի

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություն

ռուսերեն՝ спад (ru) ‎(spad)

Գոյական

1. Ադանա՝ մատի ոսկորները իրար միացնող հոդ, խաղ

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

Գոյական

1. Մարաշ՝ քունք, քունքոսկր ◆ Հայ-հարայ, անկս կոտրվեց։ Ահ
2. Կարճևան, Մարաշ՝ ծնոտ

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

Գոյական

1. Քեսաբ, Կարս՝ ջվալի, պարկի բերանի եզրին կարած օղակ
2. Արարատյան, Սեբաստիա, Քեսաբ, Սվեդիա՝ ամանի ունկ, կանթ ◆ Ամանի անկեն ձեռքս էրեցի։ (Հ․Տեր-Հակոբյան)

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

Գոյական

1. Արարատյան, Թբիլիսի՝ կտորի եզրը ◆ Անգին մտիկ՝ կտավը առ, մորը մտիկ՝ աղջիկը առ։

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

Գոյական

1. Խոտուրջուր՝ անտառում ընկած մեծ ծառ ◆ Դու շիտակ մարու անկ լմանիս, տեղեդ վեր չես ելներ։ (Մ․Հաճյան)

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Բացատրություն

1. (լեզվբ․) տե՛ս հոլով

Հոմանիշներ

Թարգմանություն

• ռուսերեն՝ гриб (ru) ‎(grib)
• անգլերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Կ․ Կ․ Բաբայան, Մարմնամարզական տերմինների տեղեկատու բառարան («Հայաստան» հրատարակչություն), Երևան, 1985 — 184 էջ։
• Հ.Զ. Պետրոսյան, Ս.Ա. Գալստյան, Թ.Ա. Ղարագյուլյան, Լեզվաբանական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիա», 1975 — 328 էջ։
• Հարությունյան Լ․ Վ․, Թանգամյան Տ․Վ, Զավարյան Է․ Լ․ և ուրիշներ, Բուսաբանական տերմինների ռուս-հայերեն բացատրական բառարան, Երևան, ««Հայբուսակ»», 2002 — 272 էջ։