ավել

Հայերեն

«Ավել» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

Դասական Ուղղագրություն

• աւել

Ստուգաբանություն

Գրաբարի աւել ‎(awel) բառից։

Բնիկ հնդեվրոպական * obhel- «ավլել» (այլև՝ «ավելացնել, շատացնել») արմատից. հմմտ. հունարեն όφέλλω՝ «ավլել», այլև «ավելացնել, մեծացնել» (հայ-հունական զուգաբանություն)։

ՄՀԱ՝ [ɑˈvɛl]

Վանկատում՝ ա‧վել

Գոյական

1. Ղարաբաղ՝ ծառերի ճյուղերից կամ բույսերի ցողուններից կապած փոքրիկ խրձիկ՝ հատակը, փողոցները մաքրելու համար։
2. ավելաբույս
3. տարբեր բույսերի չոր ճյուղերից, թփերից զանազան ձևերի և չափերի պատրաստած հարմարանք՝ բնակարանի, խոհանոցի և այլն հատակը մաքրելու, ավլելու համար

Արտահայտություններ

• ավլել-թափել
• Երևան՝ ավել անել - ավլել
• Նոր Նախիջևան, Պոլիս՝ ավել զարնել - ավլել ◆ Գնա երկու ավել զարկ։
• ավել կապել - ավել պատրաստել (ավելի բույսերից)
• Թբիլիսի՝ ավիլով մոդարած - տգեղ (մարդկանց մասին) ◆ Ավիլով մոդարածներ ին։ (Գրիգոր Տեր-Ալեքսանդրյան)
• ավլով դուրս անել - անարգանքով վռնդել
• ավլով հավաքած - պատահական կերպով՝ առանց լավ ու վատի տարբերակման հավաքած, անպետք (սովորաբար մարդկանց մասին)
• Պոլիս՝ կապած ավել - ձեռքից բան չեկող, անճարակ
• տան ավել դառնալ, պուճախի ավել դառնալ - միշտ տանը լինել, տանից դուրս չգալ

Հոլովում

Ի արտաքին հոլովում
	Եզակի թիվ	Հոգնակի թիվ
Ուղղ.	ավել(ը)	ավելներ(ը)
Սեռ.	ավելի	ավելների
Տր.	ավելի(ն)	ավելների(ն)
Հայց.	ավել(ը)	ավելներ(ը)
Բաց.	ավելից	ավելներից
Գործ.	ավելով	ավելներով
Ներգ.	ավելում	ավելներում

Թարգմանություններ

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ broom, brush, besom գերմաներեն՝ Besen դանիերեն՝ kost իսպաներեն՝ escoba, escobillón իտալերեն՝ scopa, ramazza, granata հոլանդերեն՝ bezem հունարեն՝ σκούπα շվեդերեն՝ kvast, borste պորտուգալերեն՝ vassoura, vassoira ռուսերեն՝ метла́ (ru) ‎(metlá), ве́ник (ru) ‎(vénik), щётка (ru) ‎(ščótka) վրացերեն՝ ცოცხი ֆրանսերեն՝ balai

ավել2

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ * obhel- «ավելացնել» (և «ավլել») արմատից. հմմտ. հունարեն հուն. «ավելացնել, շատացնել, մեծացնել» (հայ-հունական զուգաբանություն)։ Ուրարտական abili-du «ավելացնել, մեծացնել» բայաձևը պետք է համարել փոխառություն հայերենից։

Ածական

1. շատ, առավել
2. ավելորդ

Հոմանիշներ

• ավելին
• ավելի
• շատ

Հականիշներ

• պակաս
• նվազ
• քիչ

Արտահայտություններ

• ավել-պակաս

Թարգմանություններ

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ more ռուսերեն՝ побольше (ru) ‎(pobolʹše)

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։