խոռ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [χɔr]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ խոռ

վանկեր՝ խոռ 

Ստուգաբանություն

Փոխառություն՝ արամեերեն hōrā:

1. 1․ Երևան՝ Գանձակ՝ Պապեն՝ Մուշ՝ Մոկս՝ Պատի քանդված կամ կիսատ մնացած տեղ։

2․ Երևան՝ Այգիների պատերի տակի մասից բացված անցք՝ ծակ, խոռոչ, որտեղից ջուր է անցնում, կամ՝ մարդիկ մտնում ուրս են գալիս։ ◆ Առաջուց էլ էնտեղ ամեն ծակ ու խոռ էնպես էր իմացել, որ սատանեն նրանց չէր գտնի։ (Խաչատուր Աբովյան)

3․ Լ Խրամ, փոս, խոր, տեղ։

4․ Բալու՝ Արտերի անհարթ մասերը, խորդուբորդություն։

5․ Բալու՝ Արգելք, խոչնդոտ։

6․ Սիպ՝ Սեբաստիա՝ Խոտուրջուր՝ Կիրճ, ձոր, ձորաբերան, ձորակ։ ◆ Սիպա խոռ ընցի, կերթաս բաղ (Ձ)։

7․ Դատարկ, պարապ, փուչ։

8․ Մուշ՝ Ամբողջի կեսը։ ◆ Զբոխչեն կբանա՝ մեջը խոռ գաթե մը ու քսանըին հավկիթ (ՀԺՀՔ) ։

9․ Պոլիս՝ ՆՆ Խոտուրջուր՝ Ալաշկերտ՝ Սեբաստիա՝ Քղի՝ Եզրը կորիած՝ ջարդած, ձևահան եղած։ ◆ Խոռ պնակ (Ահ․)։

10․ Պոչը՝ կաթը՝ բռնատեղը կոտրած։ ◆ Խոռ գդալ (Ձ)։

11․ Փոս ընկած՝ ճմած։ ◆ Խոռ աման, խոռ թաս (Ձ)։

12․ Քղի՝ Թեքություն։

13․ Սեբաստիա՝ Մուշ՝ Վշտաբեկ, սիրտը կոտրած։ ◆ Ընցար, չը տվիր բարև, սրտիկս ի խոռ (Ահ․)։

1. 1․ Չարսանճագ՝ շարք։ 2․ Սասուն՝ Չարսանճագ՝ Մուշ՝ Որմնադրության մեջ մի շարք շարած պատ, մի պատ շար։
2. Նջ Բրդե թելից գործած պարկ՝ ջվալ՝ հացահատիկ լցնելու համար։
3. ՆՆ Չհանգած կրակ։
4. 1․ Արարատյան՝ Լ Ղարաբաղ՝ Ղազախ՝, ԽՈՌՆ, ԽՈՌՆԸ, Ղարաբաղ՝ Ծոթրին, ուրց։ 2․ Ղարաբաղ՝ Բորչալու՝ Թեյատու բույս։

Գոյական

1. պատի քանդված կամ կիսատ մնացած տեղ ◆ Հարկավոր է էն մի փոքր խոռը շարել։
2. այգիների պատերի մեջ բաց թողնված տեղ անցուդարձի համար ◆ Ճանապարհին կային ոչ քիչ թվով խոչընդոտներ և խոռեր։ (Մամուլ)
3. փոս, խրամ ◆ Իշխանները այն օր շատ խոռ ու խռով հապշտա եկան։ Դերենիկ Դեմիրճյան
4. փոս ընկած վայր, ձորակ ◆ Նա խոռ աչքերով էր նայում․․․․ շենքերին։ (Վիգեն Խեչումյան) ◆ ԱՅս հացը լրիվ չէ, խոռ է։

Ածական

1. (փխբ․) սիրտը կոտրած, տխուր, խռով
2. խեթ
3. մի փոքր կիսած, մի քիչ կտրած

Հոմանիշներ

1. ծակ, ծերպ, անցք, ճեղք պատի մեջ

Արտահայտություններ

1. խոռ նայել
   1. խեթ նայել
   2. թշնամական աչքով նայել

• Խոռ աշել,
• Խոռ նայել, Ծուռ՝ խոժոռ նայել։ ◆ Էդոնք խոռ կնայեին հարսին, հեչ հազ չեին էնե (Ձ)։
• Խոռ պահել, Ակն․ Դատարկ՝ պարապ թողնել։ ◆  Ամենքդ հավասար նստեցեք, իմ տեղս խոռ պահեցեք, Ամենուդ խմածն անուշ, իմինը իմ տեղս վաթեցեք (Սրվ․)։

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ Брешь (ru) ‎(Brešʹ) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։