կանոնավոր
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [kɑnɔnɑˈvɔɾ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ կանոնաւոր
վանկեր՝ կա•նո•նա•վոր
Կազմություն խմբագրել
Արմատ՝ կանոն, վերջածանց՝ -ավոր:
Ածական
- կանոնի համաձայն, կանոնին համապատասխանող, այնպիսին, ինչպիսի պետք է լինի, սարքին, կարգին ◆ Նա ոչ մի տեղում կանոնավոր ուսում չէր ստացել։ (Րաֆֆի) ◆ Մեծ եռանդով կառավարում էր յուր աշխարհի գործերը և նրանց կանոնավոր ընթացք էր տալիս։ (Րաֆֆի) ◆ Ախ, եթե մի կանոնավոր ճանապարհ լիներ մինչև գյուղ։ Սերո Խանզադյան
- մասերի մեջ համապատասխանություն ունեցող, համաչափ ◆ Հիշեց նրա դեմքի կանոնավոր պրոֆիլը միայն։ (Նար-Դոս)
- հավասարաչափ՝ ռիթմիկ, առանց ընդհատումների գործող ◆ Շնչառությունը այժմ ավելի կանոնավոր էր։ (Րաֆֆի) ◆ Այդ ճեղքից հազար ու մի անախորժություն էր ներս մտնում, վրդովում նավի կանոնավոր ընթացքը։ (Ակսել Բակունց)
- (փխբ․) իսկական, կարգին ◆ Քարե կամուրջի մոտ կանոնավոր ճակատամարտ էր։ (Ակսել Բակունց)
- (փխբ․) դրական հատկանիշներով օժտված, առաքինի ◆ Կանոնավոր մարդ։
Հոմանիշներ խմբագրել
- բարեկարգ, վայելուչ, կարգին, սարքին, շաշտին (գվռ․)
- տե՛ս համաչափ, հավասարաչափ
- տե՛ս իսկական
- տե՛ս բնականոն
Արտահայտություններ խմբագրել
- կանոնավոր զորք՝ բանակ (ռազմ․) - պետության մշտական զորք, որն ունի հաստատապես սահմանված զինվորական կազմակերպություն և ստանում է ռազմական պլանաչափ պատրաստություն ◆ Բեկնազարյանը յուր հրամանի ներքո ուներ 5000 կանոնավոր զորք և 3000 անկանոն զորք։ (Րաֆֆի) ◆ 1920 թ․ սկզբին դիրքերից տուն էին վերադառնում այն զինվորները, որոնք կազմում էին ինքնապաշտպանության կանոնավոր զորամասերը։ (Ակսել Բակունց)
- կանոնավոր հոլովում՝ խոնարհում (լեզվբ․) - լեզվի տվյալ համակարգին համապատասխան՝ որպես կանոնավոր ընդունված ձևերից շեղումներ չունեցող հոլովում՝ խոնարհում
- ոչ կանոնավոր
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ խմբագրել
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։