կապ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [kɑp]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ կապ
վանկեր՝ կապ
կապ1
խմբագրելՍտուգաբանություն
խմբագրելԹերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *ghabh- «բռնել, վերցնել» արմատի (կա նաև *gabh-) հնարավոր տարբերակից՝ *kap- համիմաստ արմատի կողքին. հմմտ. լատիներեն habēnā «փոկ, սանձ» (habeō «պահել», գալլոռոմաներեն *gabella «խուրձ, փայտերի կապոց»։
Գոյական
խմբագրել- (աշխգր․) ժողովրդական տնտեսության ճյուղ
- հաղորդակցության զանազան միջոցները (հեռախոս, հեռագիր)
- կապանք, հանգույց
- անասուններին վզից կամ ոտքերից կապելու պարան
- իրար հետ կապված իրեր, կապոց, փաթեթ
- առնչություն, առնչակցություն, աղերս
- հարաբերություն, հաղորդակցություն
- (լեզվբ․) պարագայական տարբեր հարաբերություններ ցույց տվող բառեր
- (փխբ․) փորկապ լինելը, փորկապություն
- սիրային հարաբերություն
- ամուսնական՝ սեռական հարաբերություն, կենակցություն
- արգելք, խոչընդոտ։
- (միայն հոգնակի՝ կապեր) ծանոթությունների և հարաբերությունների լայն շրջան՝ մեծ ցանց
- (մսնգ․) շինարարական զանազան շինվածքները կամ կառուցամասերը միացնող շրջանակ՝ գոտի
- (ժղ․) պատի շարքերն իրար կապող և ամրացնող երկայնակի գերան, որ դրվում է յուրաքանչյուր 4-5 շարքից հետո։
- (պաշտանվ․) զորքերի ուժերի կառավարման ապահովման հիմնական միջոցը, զորքերի ուժերի և զենքի կառավորման համակարգերում տեղեկույթի հաղորդում և ընդունում
- (ճրտրպ․) (շին․) շինարարական կոնստրուկցիաներում, կարկասի հիմնական կառուցվածքների կայունությունն ու ամբողջ կառույցի տարածական կոշտությունն ապահովող միցնող տարրեր
- (լեզվբ․) նախադասության՝ լրացում-լրացյալի հարաբերություն ունեցող անդամները կապակցող բառ-մասնիկ (սպասարկու բառ)
Հոմանիշներ
խմբագրել- կապանք, հանգույց, (գվռ․) կղթկապ, կչկապ, կռկալ, հանգուստ, քարահանգուստ
- պարան, թոկ,
- տոռն, խառան,
- ճախանոց
- վզտեք
- խրաց
- ևոկե, քաշնակ
- խոնջան
- տե՛ս կապանջ
- տե՛ս կապոց
- առնչություն, աղերս, առնչակցություն, կապակցություն
- տե՛ս հարաբերություն
- տե՛ս փորկապություն
Արտահայտություններ
խմբագրել- կապ անել - իրար կապել, ծայրերը կապել
- կապ գցել - կապել, կապ տալ, հանգուցել, հանգույցանել
- պատասխան տալու՝ գործելու հնարավորությունից զըրկել, լռեցնել, պապանձեցնել
- կապ ընկնել - թելը խճճվել
- լեզում կակամել, պապանձվել, խոսել չկարողանալ
- փորկապ լինել
- համառել, ասածից չհրաժարվել, կողի ընկել
- կապ պահպանել - հաղորդակցության հարաբերության մեջլինել
- կապ տալ - կապ գցել, կապել, հանգուցել
- կապ ունենալ - առնչություն ունենալ, կապված լինել
- կավել, հարաբերության մեջ լինել
- կապեր գցել - խճճել, խառնել, դավնյութել
- կապերը խզել - հարաբերությունը դադարեցնել
- կապը կտրած - կապը արձակված
- (փխբ․) լիրբ, անզգամ
- (փխբ․) ապօրինություններ անող, սանձարկ
- կապը կտրել - անկարգապահ դառնալ, անկարգանալ
- անբարոյական դառնալ, լրբանալ
- կապը քաշել- ուղիղ ճանապարհի բերել, զսպել, սանձահարել
- անվտանգ կապ-տես կապ՝ պաշտպանված կապ
- ավիացիայի հետ գործակցային կապի ապա
- բարձրախոս կապ
- գործակցային կապ
- գործածցային կապի խումբ-Վրագետնյա և օդային զորամասերի ու վրագետնյա շտաբի ենթակաների միջև կապի համար պատասխանատու ցամաքային խումբ
- գործակցային կապի համադասման ստորաբաժանում
- գործակցային կապի մեխանիզմներ
- գործակցային կապի սպա-ցամաքային ուժերի հրամանատարին կից գործող սպա, որն ապահվում է նրա կապը ծովային կամ ավիացիոն աջակցող ուժերի հետ
- լարային կապ
- կապեր հասարակայնության հետ-հանրության հասարակայնության հետ անհատի, կազմակերպության պետական մարմնի, առևտրային ընկերության հասարակական կազմակերպության ևն տեղեկույթի թոխանակման կառավարում՝ նպատակաուղղված իրենց համար բարենպաստ հասարակական կարծիքի՝ վերաբերմունքի ձևավորմանը
- կապեր քաղաքացիական կազմակերպությունների հետ-ռազմական օպերացիայի խնդիրների կատարման համար զինվորական հրամանատարության գործունեությունը՝ նպատակաուղղված իշխանության քաղաքացիական մարմինների, ոչ կառավարական հասարակական կազմակերպությունների և հասարակայնության հետ կամերի հաստատմանը
Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ | |
|
կապ2
խմբագրելՍտուգաբանություն
խմբագրելԳոյական
խմբագրել- լեռներով անցնող ճանապարհ
կապ3
խմբագրելՍտուգաբանություն
խմբագրելՓոխառություն՝ ֆրանսերեն cape:
Գոյական
խմբագրել- նափորտ, շուրջառ
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Գրգեարյան Հ․Ղ․, Հարությունյան Ն․Մ․, Տնտեսական աշխարհագրության տեղեկատու բառարան (խմբ. Ավագյան Գ․Ե․), Երևան, ««Լույս» հրատարակչություն», 1982 — 408 էջ։
- Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։
- Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։
- Արծրուն Խանջյան, Ռազմական տերմինների անգլերեն-հայերեն համառոտ բացատրական բառարան, Երևան, 2009 — 39 էջ։