ձիգ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [d͡ziɡ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ ձիգ
վանկեր՝ ձիգ
Ստուգաբանություն
խմբագրելԹերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *g՛he-gh- կամ *g՛hi-u-՝ *g՛hei- «քշել, արագ շարժել, նետել, շպրտել» արմատից. հմմտ. ավեստերեն zaena «զենք», այլև հին հնդկերեն haya- «նժույգ», հայերեն ձի։
Ածական
- պիրկ, պինդ քաշած՝ ձգած
- ուղիղ ու զգաստ կեցվածքով ◆ Պարսպապատ դռնից ներս մտնողները նիզակավորներ էին՝ նժույգների վրա ձիգ նստած։ Սերո Խանզադյան
- ըստ ժամանակի երկարորեն ձգվող, երկարատև ◆ Քսանյոթ ձիգ դարերի տարիք ունի Երևանը։
- ըստ տարածության երկարորեն տարածվող, երկար ◆ Անուշ մրմունջով նիրհած դաշտերով մեղմ օրորվում էր ձիգ քարավանը։ (Ավետիք Իսահակյան)
- (փխբ․) պինդ, ամուր, անսասան ◆ Այն (արևը) մենք վառել ենք մեր գլխին հար ձեռքերով իր ձիգ ու ջղապինդ։ Եղիշե Չարենց
Հոմանիշներ
խմբագրելԳոյական
- (ռազմ․) հրացանից արձակված գնդակ կամ թնդանոթից արձակված ռումբ
- կանեփի թելից ոլորած հաստ չվան, որ գործ են ածում իբրև արորի շղթա
Հոմանիշներ
խմբագրել- (ռազմ․) արձակյուն, կրակ
Արտահայտություններ
խմբագրել- ձիգ կենալ
- պինդ՝ ամուր աներեր մնալ
- հաստատուն՝ հաստատակամ մնալ, համառել
- ձիգ տալ
- ձգել, պրկել ◆ Պապը շուտ-շուտ ձիգ էր տալիս ձիու սանձը։ Ստեփան Զորյան
- իր ետևից քաշել, ձգելով տանել
- մի ծայրից բռնած դեպի իրեն քաշել
- տևականորեն մի բանի անել, երկարացնել ◆ Նվագածուն անլուռ առվակի նման ձիգ էր տալիս նվագը։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- ձգձգել, քաշքշել
- հասցնել
Ի արտաքին հոլովում | ||
Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
Ուղղ. | ձիգ(ը) | ձիգեր(ը) |
Սեռ. | ձիգի | ձիգերի |
Տր. | ձիգի(ն) | ձիգերի(ն) |
Հայց. | ձիգ(ը) | ձիգեր(ը) |
Բաց. | ձիգից | ձիգերից |
Գործ. | ձիգով | ձիգերով |
Ներգ. | ձիգում | ձիգերում |
Թարգմանություններ | |
|
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։